Ο ήλιος χάνεται μέσα στα ψηλά κτίρια μιας από τις πιο πολυσύχναστες πόλεις του κόσμου. Το «Manhattanhenge» στη Νέα Υόρκη είναι κάτι μεταξύ φυσικού φαινομένου και έργου τέχνης.
Ο νεολογισμός Manhattanhenge γι αυτό το αστικό φαινόμενο οφείλεται στον αστρονόμο Neil deGrasse Tyson και προέρχεται από το Stonehenge, όπου ο ήλιος ευθυγραμμίζεται με τους γνωστούς ογκόλιθους στα ηλιοστάσια. Η καλύτερη θέα είναι στους 14th, 23rd, 34th, 42nd, και 57th Streets και συμβαίνει συγκεκριμένες μέρες του έτους.*
Σήμερα το πρωί ερασιτέχνες και επαγγελματίες Αστρονόμοι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ένα σπάνιο αστρονομικό φαινόμενο. Η μαύρη σιλουέτα του πλανήτη Αφροδίτη πραγματοποίησε διάβαση μπροστά από τον Ηλιακό Δίσκο και ήταν ορατή στο 75% της Υδρογείου.
Η διάβαση είναι παρόμοιο φαινόμενο με την έκλειψη Ηλίου από τη Σελήνη. Ενώ όμως η Σελήνη μπορεί να καλύψει όλον τον Ήλιο, η Αφροδίτη παρόλο που είναι 4 φορές μεγαλύτερη, είναι πιο μακριά από τη Γη και φαίνεται πάνω στο δίσκο σαν μια μικρή κουκκίδα, όπως βλέπετε κάτω δεξιά στη φωτογραφία. Οι άλλες μαύρες περιοχές που φαίνονται στον δίσκο του Ήλιου είναι Ηλιακές Κηλίδες (περιοχές με μειωμένη επιφανειακή θερμοκρασία).
Η πρώτη παρατήρηση διάβασης έγινε το 1639 και από τότε έχουν συμβεί μόνο 6 διαβάσεις με τη σημερινή: 1761, 1769, 1874, 2004 και 2012. Η χρονοσειρά των διαβάσεων παρουσιάζει κύκλο 243 ετών μέσα στον οποίο απέχουν κατά: 8, 121.5, 8, 105.5 έτη. Η επόμενη διάβαση θα γίνει το 2117.
Την τελευταία του πτήση από το ακρωτήριο Κανάβεραλ, στη Φλόριντα, με προορισμό το Εθνικό Μουσείο Αέρος και Διαστήματος, στην περιοχή της Ουάσινγκτον, πραγματοποίησε το διαστημικό λεωφορείο Discovery, το οποίο φορτώθηκε «στην πλάτη» ενός τροποποιημένου Boeing 747.
Το αεροσκάφος Μπόινγκ αναχώρησε νωρίς το πρωί από τη βάση στη Φλόριντα και πριν προσγειωθεί στο διάδρομο του διεθνούς αεροδρομίου Dulles της Βιρτζίνια, που βρίσκεται κοντά στο παράρτημα του Μουσείου του Διαστήματος όπου θα εκτεθεί το λεωφορείο, η πολύ ειδική «αερογέφυρα» πέταξε πάνω από το Καπιτώλιο, έδρα του Κογκρέσου των ΗΠΑ στα μέσα του πρωινού. Συνέχεια →
Η πανσέληνος κατά την ανατολή της πίσω από το ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο
Θα παρατηρήσατε χθες και προχθές το επιβλητικό φεγγάρι στον ανατολικό ουρανό. Δημιουργεί την εντύπωση ότι είναι πιο κοντά σε μας και φαίνεται τεράστιο. Σ´ αυτή την αίσθηση βοηθούν οι συγκρίσεις του φεγγαριού με τα αντικείμενα του ορίζοντα, δέντρα, σπίτια κλπ.
Στην πραγματικότητα όμως συμβαίνει το αντίθετο. Το φεγγάρι στον ορίζοντα είναι λίγο πιο μακριά από τον παρατηρητή (όσο η ακτίνα της Γης) απ´ ότι όταν είναι στο ψηλότερο σημείο της τροχιάς του. Παρ´ όλα αυτά δημιουργείται η ψευδαίσθηση του μεγαλύτερου μεγέθους.
Ένα απλό τεστ για να διαπιστώσετε ότι πρόκειται περί πλάνης, είναι να πάρετε ένα χάπι depon και να το κρατήσετε με τεντωμένο χέρι προς το φεγγάρι. Θα δείτε ότι καλύπτει ακριβώς το δίσκο του φεγγαριού είτε το παρατηρείτε στον ορίζοντα είτε ψηλότερα.
Οι δύο πιο φωτεινοί πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος στο νυχτερινό ουρανό, η Αφροδίτη (Αποσπερίτης όταν είναι ορατή το βράδυ) και ο Δίας, ενώνουν το φως τους αυτές τις μέρες καθώς «πλησιάζουν» μεταξύ τους στο κοντινότερο δυνατό σημείο.
Η σταδιακή σύγκλιση τους θα αποκορυφωθεί σήμερα Τρίτη και θα φαίνονται σε απόσταση τριών μοιρών μεταξύ τους. Το λαμπρότερο αντικείμενο στο δίδυμο είναι η Αφροδίτη, δεύτερο σε λαμπρότητα αντικείμενο μετά τη σελήνη στο νυχτερινό ουρανό. Ο γίγαντας Δίας αν και κατά πολύ μεγαλύτερος, λόγω της απόστασής του από τη Γη φαίνεται λιγότερο λαμπρός. Για να έχετε μια αίσθηση του πόσο κοντά θα βρεθούν, τρεις μοίρες είναι περίπου όσο το πλάτος δύο δακτύλων με τεντωμένο χέρι προς τα δύο ουράνια σώματα. Συνέχεια →
Όσο κι αν ψάξετε, σε οποιοδήποτε αρχείο των ελληνικών ληξιαρχείων, δεν πρόκειται να βρείτε ούτε έναν Έλληνα ή Ελληνίδα που να έχει καταχωρηθεί με ημερομηνία γέννησης από 16 έως 28 Φεβρουαρίου 1923! Όχι, φυσικά, γιατί δεν είχαμε ούτε μία γέννα σε μία ολόκληρη περίοδο 13 ημερών, αλλά γιατί απλούστατα το 1923 είχε μόνο 352 ημέρες! Του έλειπαν δηλαδή οι 13 ημέρες μεταξύ 16 και 28 Φεβρουαρίου! Η ιστορία για το πως έγινε αυτό έχει να κάνει με τον προσδιορισμό του έτους και τα ημερολόγια. Συνέχεια →
Το καλοκαίρι ξεκινά επίσημα στις 21 Ιουνίου και εφέτος έχουμε την ευκαιρία να το γιορτάσουμε με τον πιο φαντασμαγορικό τρόπο: «Βιώνοντας το Σέλας». Απολαμβάνοντας δηλαδή, τα υπέροχα χρώματα του Σέλαος και μαθαίνοντας για το ιδιόμορφο αυτό φαινόμενο ακριβώς την μεγαλύτερη ημέρα του έτους. Και αν είναι γνωστό πόσο δύσκολο είναι να ζήσει κανείς τη μαγεία του εκπληκτικού αυτού δώρου της φύσης κάτω από τον ουρανό της Ελλάδας, είναι το Ιδρυμα Ευγενίδου που για άλλη μια φορά, και μέσα από τον θόλο του Νέου Ψηφιακού Πλανηταρίου, γίνεται ξεναγός στα πιο απομακρυσμένα μέρη.
Για να βιώσουμε λοιπόν το Σέλας, αυτή τη φορά, μας μεταφέρει ως το Φέιρμπανκς της Βόρειας Αλάσκα αλλά και το Τρόμσο της Βόρειας Νορβηγίας. Συνέχεια →
Ολική έκλειψη σελήνης του 2000 με φόντο το λιμάνι της Θεσσαλονίκης
Μια ολική έκλειψη Σελήνης, η πρώτη του 2011, η οποία θα είναι ορατή και από ολόκληρη την Ελλάδα, καιρού επιτρέποντος, θα συμβεί το βράδυ της Τετάρτης 15 Ιουνίου, καθώς η Γη θα παρεμβληθεί ανάμεσα στον Ήλιο και το φεγγάρι, τυλίγοντας το δορυφόρο της με τη σκιά της.
Η έκλειψη θα αρχίσει νωρίς το βράδυ με αποτέλεσμα στο μεγαλύτερο μέρος της η Σελήνη να βρίσκεται αρκετά χαμηλά στον ορίζοντα και έτσι στην Ευρώπη -και στην Ελλάδα- οι θεατές θα χάσουν τα πρώτα-πρώτα στάδια της έκλειψης, όμως στη συνέχεια θα μπορούν να τη δουν. Το καλύτερο μέρος παρατήρησης θα είναι με κατεύθυνση προς νότια – νοτιανατολικά. Συνέχεια →
Ένας μετεωρίτης, διαμέτρου επτά εκατοστών, έπεσε σε αυλή σπιτιού, στο χωριό Σουχάρου, στην επαρχία Μποτοσάνι της βόρειας Ρουμανίας, μπροστά στα έντρομα μάτια του αγρότη-ιδιοκτήτη του σπιτιού, ο οποίος πανικοβλήθηκε από τον εκκωφαντικό θόρυβο, που προκάλεσε κατά την πτώση του στη γη το ουράνιο αντικείμενο.
«Άκουσε βόμβο, σήκωσε τα μάτια του προς τον ουρανό και παρακολούθησε το μετεωρίτη, που έπεφτε στην αυλή και δημιούργησε μικρό κρατήρα. Το επόμενο πρωί, ο άνδρας έσκαψε τον κρατήρα και βρήκε το πετρώδες αντικείμενο», ανέφερε ο πρώτος ειδικός που μελέτησε το μετεωρίτη, ο γεωλόγος Σορίν Γκριντέι. Συνέχεια →
Στις 10.02 πρωινή ώρα Μόσχας της 12ης Απριλίου 1961, διακόπτοντας τη «ροή» του προγράμματος, από τα ραδιοκύματα του ραδιοφωνικού σταθμού, υψώθηκε η φωνή του εκφωνητή Γιούρι Μπορίσοβιτς Λεβιτάν, ο οποίος διακήρυξε προς «όλους τους πολίτες της ΕΣΣΔ» και προς τους «λαούς όλης της Γης» πως «σήμερα το πρωί ο σύντροφος επισμηναγός της πολεμικής αεροπορίας της ΕΣΣΔ, Γιούρι Αλεξέγιεβιτς Γκαγκάριν, πραγματοποίησε την πρώτη παγκόσμια πτήση ενός ανθρώπου στον κοσμικό χώρο με το διαστημικό σκάφος «Βοστόκ» (Ανατολή)».
Ο Γκαγκάριν πραγματοποίησε μια περιστροφή γύρω από τη Γη σε ύψος 302 χιλιομέτρων, ταξιδεύοντας με ταχύτητα περίπου 30.000 χιλιομέτρων την ώρα επί 108 λεπτά.
Στις 10.55 ακριβώς (ώρα Μόσχας) ο Γιούρι Γκαγκάριν προσγειώθηκε με αλεξίπτωτο σώος και αβλαβής σε ένα χωράφι 700 χλμ. νοτιοανατολικά της Μόσχας.
Η δολοφονία των δύο νεαρών αστυνομικών στου Ρέντη απέδειξε για άλλη μια φορά ότι όλες οι ζωές δεν είναι ίδιες. Οι μόνοι που βγήκαν στους δρόμους ήταν οι συνάδελφοι τους … που είχαν υπηρεσία. Αν οι νεαροί ήταν φίλαθλοι –μέλη κάποιας θύρας – θα είχαμε ολονύχτια μνημόσυνα. Αν ήταν φοιτητές σήμερα (και αύριο και μεθαύριο και για ένα μήνα…) δεν θα είχαμε πανεπιστήμια. Και αν ήταν ταμίες τραπεζών οι συνάδελφοι τους θα κατέβαζαν ρολά.
Η δολοφονία όμως των δύο νεαρών (22 ο ένας – 23 ο άλλος) αντιμετωπίσθηκε από τους περισσότερους εξ ημών με όλη την τυπικότητα που επιβάλλουν οι ψυχρές μας σχέσεις με την αστυνομία. Θα ήθελα να είμαστε ειλικρινείς. Συνέχεια →
Άκρως εντυπωσιακά είναι τα νέα στοιχεία που έστειλε το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ, το οποίο έχει ως αποστολή την αναζήτηση πλανητών και ειδικά εκείνων που έχουν ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη ζωής. Σύμφωνα με τους ειδικούς της NASA που μελέτησαν τα στοιχεία, ο γαλαξίας μας διαθέτει τουλάχιστον 50 δισεκατομμύρια πλανήτες _ αριθμός πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που οι επιστήμονες πίστευαν έως σήμερα.
Από τους 50 δισεκατομμύρια πλανήτες υπολογίζεται ότι 500 εκατομμύρια εξ αυτών είναι πλανήτες που βρίσκονται στις λεγόμενες «φιλόξενες ζώνες», είναι δηλαδή σε ιδανική απόσταση από το μητρικό τους άστρο (ούτε πολύ κοντά ούτε πολύ μακριά) ώστε να διαθέτουν ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη ζωής. Τα νέα ευρήματα ενισχύουν την άποψη ότι η ύπαρξη ζωής είναι δεδομένη, αν αναλογιστούμε ότι ο αριθμός των γαλαξιών υπολογίζεται σε 100 δισεκατομμύρια. Συνέχεια →
Να φωτογραφίσει πανοραμικά αλλά και να τραβήξει βίντεο από τον ήλιο, που αποδεικνύουν το ακριβές σχήμα του και μπορούν να αποκαλύψουν πολλά στοιχεία που δεν ήταν μέχρι σήμερα γνωστά στους πέτυχε ειδικό πρόγραμμα της NASA.
Ο λόγος για τα δύο «δίδυμα» διαστημικά σκάφη της αποστολής Stereo (Solar Terrestrial Relations Observatory) της NASA, τα οποία για πρώτη φορά έδωσαν στους αστρονόμους πανοραμικές εικόνες 360 μοιρών του κέντρου του ηλιακού μας συστήματος, τραβηγμένες ταυτόχρονα από διαφορετικές γωνίες λήψης.
Η συγκεκριμένη αποστολή έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια, καθώς τον Οκτώβριο του 2006 η ΝΑΣΑ έστειλε στο διάστημα δύο δορυφόρους, με σκοπό να τραβήξουν αυτές τις φωτογραφίες. Κάθε ένας από τους δορυφόρους έφερε επάνω του τηλεσκόπια ειδικής τεχνολογίας STEREO.
Στόχος των δύο διαστημοπλοίων ήταν να βρεθούν με ακρίβεια το ένα απέναντι από το άλλο, έχοντας ενδιάμεσά τους τον ήλιο. Έτσι καλύπτοντας περίπου 470 εκατομμύρια χιλιόμετρα βρέθηκαν στην ιδανική θέση και απαθανάτισαν τα δύο μισά του ήλιου, λήψεις τις οποίες η NASA ένωσε με ειδική τεχνολογία για να έχει τις πανοραμικές αυτές εικόνες. Τα δύο διαστημόπλοια θα συνεχίσουν στη τροχιά αυτή για ένα διάστημα και θα συνεχίσουν τα τραβούν λήψεις από τον ήλιο. Συνέχεια →
Μερική έκλειψη ηλίου θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν όσοι προφυλάξουν ανάλογα τα μάτια τους και κοιτάξουν ψηλά το πρωί της Τρίτης 4 Ιανουαρίου.
Το φαινόμενο θα είναι ορατό και στην Ελλάδα, εφόσον ο καιρός το επιτρέψει, από τις 8:57 έως τις 11:58, με αποκορύφωμα τις 10:23 (ώρα Ελλάδος), όταν η Σελήνη θα καλύψει περίπου τα δύο τρίτα του δίσκου του Ήλιου.
Η επόμενη μερική έκλειψη ηλίου θα συμβεί την 1η Ιουνίου 2011 και θα είναι ορατή από τη Σιβηρία, τη βόρεια Κίνα, την Αλάσκα και τον Καναδά, αλλά όχι από την Ελλάδα.
Η επόμενη ολική έκλειψη ηλίου θα πραγματοποιηθεί στις 13 Νοεμβρίου 2012 και θα είναι ορατή μόνο από την Αυστραλία, τη Ν.Ζηλανδία, το νότιο Ειρηνικό και τη Νότια Αμερική.
Στην Αθήνα, από τις 9 το πρωί της Τρίτης, μέλη της Ελληνικής Αστρονομικής Ένωσης και ερασιτέχνες αστρονόμοι θα έχουν εγκαταστήσει τηλεσκόπια στη είσοδο του Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου και θα βοηθήσουν κάθε ενδιαφερόμενο να παρακολουθήσει με ασφάλεια το φαινόμενο.
Ασφάλεια
Οι ειδικοί προειδοποιούν για τις συνέπειες της άμεσης παρακολούθησης της έκλειψης στα μάτια. Ακόμα και πέντε δευτερόλεπτα είναι αρκετά για να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη στα μάτια, ακόμα και τύφλωση, λόγω καταστροφής των κυττάρων του αμφιβληστροειδούς.
Ο ασφαλέστερος τρόπος για άμεση παρατήρηση είναι η χρήση ειδικά σχεδιασμένων ηλιακών φίλτρων, που τοποθετούνται στον εξοπλισμό των τηλεσκοπίων, των κιαλιών ή των ειδικών γυαλιών. Τα απλά γυαλιά ηλίου δεν προσφέρουν την αναγκαία προστασία. Συνέχεια →
Στο επεισόδιο «Τα άστρα των Θεών» της παλιότερης σειράς εκπομπών της ΕΤ3 “To σύμπαν που αγάπησα”, ο Δρ. Στράτος Θεοδοσίου Αστροφυσικός, καθηγητής του πανεπιστημίου Αθηνών, εξηγεί τι ήταν ή μάλλον τι δεν ήταν το άστρο των Χριστουγέννων.
Το αμερικανικό διαστημόπλοιο Voyager 1 έχει φθάσει στα όρια του ηλιακού συστήματος, στην περιοχή της ηλιόπαυσης, όπου οι ηλιακοί άνεμοι δεν πνέουν πλέον προς τα έξω, αλλά με πλάγιο τρόπο, ανακοίνωσε η NASA.
Το Voyager 1 βρίσκεται 17,4 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τον ήλιο «σε μια περιοχή όπου η ταχύτητα του θερμού ιονισμένου αερίου που προέρχεται από τον ήλιο έχει πέσει στο μηδέν», εξήγησε η NASA και πρόκειται να εγκαταλείψει το ηλιακό σύστημα μέσα σε περίπου τέσσερα χρόνια για να μπει στον διαστρικό χώρο, έξω από τη μαγνητική επίδραση του ήλιου.
Οι ηλιακοί άνεμοι γίνονται πλευρικοί σε εκείνη την περιοχή υπό την πίεση των διαστρικών ανέμων, συνεχίζει η NASΑ, η οποία παρουσίασε τα στοιχεία αυτά ή σε μια σύνοδο της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης στο Σαν Φρανσίσκο. Συνέχεια →
Για μια ακόμη χρονιά, απόψε τα ξημερώματα της Τρίτης προς Τετάρτη, οι ξενύχτηδες -και στην Ελλάδα- θα έχουν την τύχη να δουν την μαζική πτώση εκατοντάδων διαττόντων αστέρων, ένα φαινόμενο που ονομάζεται «Βροχή των Λεοντιδών» και θα είναι ορατό από τη Γη, αρκεί ο ουρανός να μην είναι συννεφιασμένος.
Η «Βροχή των Λεοντιδών» έχει ονομαστεί έτσι, επειδή τα μετέωρα που πέφτουν στη Γη, φαίνεται να προέρχονται από την κατεύθυνση του βόρειου αστερισμού του Λέοντα. Οφείλονται στα σωματίδια σκόνης που δημιουργεί ένας κομήτης, ο Τέμπλ-Τατλ, ο οποίος αφήνει πίσω του «ουρές» σκόνης, καθώς περνά από το εσωτερικό του ηλιακού τμήματος κάθε 33 χρόνια. Φέτος η Γη περνά μέσα από δύο τέτοια κατάλοιπα σκόνης, που ο κομήτης άφησε πίσω του το 1466 και το 1533, σύμφωνα με το επιστημονικό περιοδικό «New Scientist». Συνέχεια →
Φωτογραφία από Ηλεκτρονικό Μικροσκόπιο Σάρωσης του βακτηρίου που έχει ως βάση το αρσενικό.
(Reuters, AFP) ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Ανθρακες αποδείχθηκε τελικά ο θησαυρός που ανέμεναν οι ευφάνταστοι από τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου, την οποία παρεχώρησαν διακεκριμένοι επιστήμονες της NASA. Στην προαναγγελία της συνέντευξης που διανεμήθηκε στον Τύπο, η Αμερικανική Αεροδιαστημική Υπηρεσία ανέφερε ότι «θα ανακοινώσει μια πολύ σημαντική ανακάλυψη της αστροβιολογίας, η οποία θα επηρεάσει καταλυτικά τις έρευνες για τον εντοπισμό εξωγήινης ζωής». Η αόριστη φρασεολογία, αλλά και οι ειδικότητες των επιστημόνων που επρόκειτο να μιλήσουν, πυροδότησε μια ανεξέλεγκτη φημολογία στο Διαδίκτυο, με ορισμένα δημοφιλή μπλογκ να προβλέπουν ότι η υπηρεσία θα αποκάλυπτε πως βρήκε εξωγήινους ή έστω πρωτόγονες μορφές ζωής στους δακτυλίους του Κρόνου. Συνέχεια →
Αφορμή για τη συγγραφή του παρακάτω δοκιμίου στάθηκε η πρόσφατη μελέτη δύο σημαντικών έργων του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, ο Τίμαιος και τα Φυσικά (Φυσική Ακρόασις) αντίστοιχα. Η προσοχή και το ενδιαφέρον μου εστιάστηκαν στα χωρία 37cb-40d5 του Τίμαιου (Πλάτων, Τίμαιος, εκδ. Πόλις, Αθήνα 1995) και στα χωρία 217b35-220a31 των Φυσικών (Αριστοτέλους, Φυσικά, εκδ. Πάπυρος, Αθήνα 1975).Το σημείωμα θα αναπτυχθεί σε δύο μέρη. Αρχικά θα δούμε με τι τρόπο ορίζεται η έννοια του χρόνου από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Κατόπιν θα δούμε πως αντιλαμβανόταν ο Πλάτωνας τη σχέση ανάμεσα στο χρόνο και τα ουράνια σώματα. Τέλος θα παρουσιαστεί ο τρόπος με τον οποίο ο Αριστοτέλης αντιλαμβανόταν το συσχετισμό μεταξύ χρόνου και κινήσεως. Συνέχεια →
Για πρώτη φορά το ευρύ κοινό μπορεί να παρακολουθήσει τα βήματα του πρώτου ανθρώπου στην Σελήνη, του Αμερικανού αστροναύτη, Νηλ Άρμστρονγκ, στις 21 Ιουλίου 1969.
Τα αρχεία, που βρέθηκαν στην Αυστραλία, ύστερα από δέκα χρόνια έρευνας, έχουν πλέον αποκατασταθεί και προβάλλονται στην ιστοσελίδα του περιοδικού Australian Geographic.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ποιότητα της εικόνας είναι κατά πολύ ανώτερη σε σχέση με τα βίντεο που έχουν προβληθεί στο παρελθόν.