Οι θέσεις των κομμάτων για την αυτοδιοίκηση και τον Καλλικράτη.

Με τις θέσεις των έξι κομμάτων της Αριστεράς για την Αυτοδιοίκηση ξεκινά την αντίστροφη μέτρηση προς τις εκλογές η aftodioikisi.gr. Στο ρεπορτάζ αποτυπώνονται οι θέσεις των ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, Δημοκρατική Αριστερά, Κοινωνική Συμφωνία, Οικολόγοι, καιΑΝΤΑΡΣΥΑ που συμφωνούν σε γενικές γραμμές ότι πρέπει να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές έως και κατάργηση του «Καλλικράτη», ενώ στην ατζέντα βάζουν τα θέματα της απλής αναλογικής στις εκλογές για την Αυτοδιοίκηση αλλά και του κοινωνικού ρόλου των ΟΤΑ, ειδικά στην εποχή της κρίσης.

Θα ακολουθήσουν οι προτάσεις των κομμάτων της Δεξιάς και το αφιέρωμα θα κλείσει με τις θέσεις των, μέχρι στιγμής, μεγαλύτερων κομμάτων: του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ.

Αναλυτικά οι θέσεις των κομμάτων της Αριστεράς είναι οι εξής: 

ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ
Απλή αναλογική στις αυτοδιοικητικές εκλογές,
έμμεση εκλογή δημάρχων και περιφερειαρχών
Οι θέσεις του ΚΚΕ παραμένουν «αναλλοίωτες» από τις αυτοδιοκητικές εκλογές του 2010, σύμφωνα με τις οποίες «το γνωστό σχέδιο «Καλλικράτης» είναι η προαποφασισμένη από 10ετίας νέα αλλαγή της διοικητικής δομής είναι πλήρως εναρμονισμένη με την πολιτική στήριξης της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, που αποκτούν, μέσω των νέων θεσμών, μεγαλύτερες δυνατότητες δράσης και κερδοφορίας, αδειάσματος της τσέπης των εργαζομένων»…

«Ο «Καλλικράτης», ο οποίος στη βασική του φιλοσοφία στηρίχτηκε στις αποφάσεις και συνθήκες της ΕΕ, εκπονήθηκε με όχημα την ΚΕΔΚΕ και την ΕΝΑΕ με τη συμφωνία στους στρατηγικούς στόχους, τη σύμπνοια και τη συνεργασία των στελεχών της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ διαμορφώνει 13 περιφερειακούς μηχανισμούς του κράτους και 325 τοπικούς – δημοτικούς κρατικούς μηχανισμούς. Οι νέες τοπικές διοικήσεις δεν έχουν καμιά σχέση με την έννοια της Τοπικής «Αυτοδιοίκησης», που άλλωστε έχει αλλοιωθεί εδώ και πολλά χρόνια και τυπικά με τον «Καποδίστρια 1» του ΠΑΣΟΚ και τις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις που επέβαλε η ΝΔ ενταγμένες όλες στις αντίστοιχες αντιλαϊκές κατευθύνσεις της Ε.Ε».

Όπως λέει το ΚΚΕ, «με τον «Καλλικράτη» θεσμοθετούνται, στις σημερινές συνθήκες αναγκών του κεφαλαίου, τα τρία επίπεδα της αστικής κρατικής δομής: κεντρική – περιφερειακή και τοπική διοίκηση. Καμιά αυταπάτη! Καμιά διοικητική μεταρρύθμιση του αστικού κράτους δεν μπορεί να υπηρετήσει τη λαϊκή οικογένεια… Η «Αυτοδιοίκηση» και η «αποκέντρωση» στην Ελλάδα έχουν γίνει ένα ακόμα προπαγανδιστικό σύνθημα στα χείλη των εκπροσώπων της δικτατορίας των μονοπωλίων και του κράτους τους, προκειμένου να συσκοτίσουν την ουσία της «μεταρρύθμισης» που βάζει ταφόπλακα στα δικαιώματα των λαϊκών στρωμάτων σε όλους τους τομείς της καθημερινότητάς τους, ακόμα και σε αυτήν την παρωδία «Αυτοδιοίκησης» – «αποκέντρωσης» που γνωρίσαμε τις τελευταίες δεκαετίες».

Τι προτείνει, μεταξύ άλλων, το ΚΚΕ και μάχεται για αυτό;

• Κατάργηση κάθε είδους τοπικής φορολογίας, ανταποδοτικών, αντισταθμιστικών και άλλων τελών, όπως του τέλους παρεπιδημούντων για τις μικρές επιχειρήσεις, καθώς και κάθε έμμεσης φορολογίας (ΦΠΑ σε είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, σε υπηρεσίες Υγείας, σε φάρμακα και σε οικιακά τιμολόγια των πρώην ΔΕΚΟ) που χτυπάνε το λαϊκό εισόδημα.

• Αμεση κατάργηση όλων των διοδίων σε όλη τη χώρα.

• Αύξηση της φορολόγησης κατά 45% των επιχειρηματικών κερδών, της εκκλησιαστικής περιουσίας και αύξηση του ΦΠΑ στα είδη πολυτελείας.

• Πλήρης και επαρκής κρατική χρηματοδότηση όλων των οργάνων της τοπικής διοίκησης από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη λειτουργία των υπηρεσιών τους.

• Διεκδικούμε την πλήρη επιστροφή των παρακρατηθέντων. Τα χρήματα αυτά ανήκουν στους εργαζόμενους. Αφαιρούνται, άμεσα ή έμμεσα, από το εισόδημά τους και αναπληρώνονται από πρόσθετους φόρους και τέλη που επιβάλλονται σε βάρος τους.

• Κεντρικός σχεδιασμός από ανάλογους κρατικούς φορείς, που θα προγραμματίζουν, θα κατασκευάζουν και θα διαχειρίζονται έργα σύμφωνα με τα προβλήματα και τις ανάγκες των εργαζομένων (π.χ. λαϊκή κατοικία, σύγχρονα σχολεία, προσχολικά κέντρα, πολιτιστικά κέντρα, κέντρα υγείας, προστασία από πλημμύρες, πυρκαγιές, σεισμούς, έντονα καιρικά φαινόμενα, κατολισθήσεις, αποκλεισμούς από χιονοπτώσεις κ.λπ., ρύπανση του αέρα, ρύπανση και μόλυνση των υδάτων, έργα άρδευσης, επίλυση του αποχετευτικού σε ολόκληρες περιοχές, ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων, έμφαση στην ανακύκλωση μακριά από κάθε ιδιωτικοποίηση, ενάντια στην καύση απορριμμάτων.

• Περιβαλλοντικός σχεδιασμός αντιπλημμυρικών έργων και αποκλειστική κρατική και ολοκληρωμένη διαχείριση υδάτινων πόρων που θα αφορά στην έρευνα, στην προστασία και την αξιοποίησή τους συνολικά στη χώρα και κατά υδατικά διαμερίσματα.

• Προστασία ελεύθερων χώρων από την τσιμεντοποίηση, του περιαστικού πρασίνου των ορεινών όγκων, περιορισμός των συντελεστών δόμησης, απαλλοτριώσεις για την ανάπτυξη του πράσινου σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, καθώς και προστασία των ποταμών, λιμνών, θαλασσών από τη βιομηχανική ρύπανση και των παραλιών από τα φερτά υλικά. Δίκτυα όμβριων υδάτων στις πόλεις και συντήρησή τους. Αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα μεγάλα αστικά κέντρα, του θορύβου, της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.

• Ανάδειξη των περιβαλλοντικών προβλημάτων του πλανήτη και της χώρας. Αποκάλυψη των αιτιών και των ενόχων των διεθνικών μονοπωλίων των ιμπεριαλιστικών χωρών της ΕΕ και ενάντια στις ιμπεριαλιστικές στρατιωτικές επεμβάσεις και πολέμους.

• Κρατικό δίκτυο υποδομών κοινωνικών εγκαταστάσεων με δωρεάν πλήρεις υπηρεσίες για την οικογένεια, το παιδί, τα άτομα τρίτης ηλικίας, τα ΑμΕΑ, χωρίς προϋποθέσεις και εξαιρέσεις.

• Δωρεάν κρατικές παιδικές κατασκηνώσεις για όλα τα παιδιά των εργαζομένων και των ανέργων, των άλλων λαϊκών στρωμάτων.

• Απορρίπτουμε τη λειτουργία των κοινωνικών υπηρεσιών με τα ληξιπρόθεσμα ευρωενωσιακά προγράμματα για λίγους, με υποβαθμισμένες και ανεπαρκείς παροχές. Για όσο διάστημα αυτά λειτουργούν, διεκδικούμε να παρέχονται πλήρεις υπηρεσίες σε όλους, με επαρκή ανάπτυξη και πλήρη στελέχωση των υποδομών.

• Αντιπαλεύουμε κάθε μέτρο αποκέντρωσης – διαφοροποίησης των σχολικών προγραμμάτων και των σχολείων (ευέλικτη ζώνη, ευρωπαϊκά προγράμματα, αξιολόγηση εκπαιδευτικών και σχολικών μονάδων, πρόσληψη εκπαιδευτικών από τους ΟΤΑ) που διευρύνει τις ταξικές διακρίσεις, επιβαρύνει οικονομικά τις λαϊκές οικογένειες, αυξάνει την κερδοφορία του κεφαλαίου. Απορρίπτουμε τις «ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας» που συγκαλύπτουν και εντείνουν τις μορφωτικές ανισότητες.

• Καμία είσοδος επιχειρηματικών συμφερόντων, με το μανδύα της τοπικής κοινωνίας ή των ΜΚΟ, στο περιεχόμενο, στη διοίκηση και γενικά στη διαχείριση των σχολικών μονάδων. Καμιά αύξηση των δημοτικών τελών για τη λειτουργία των σχολείων ή την ίδρυση δημοτικών «πανεπιστημίων» και σχολών, κανένα πρόσθετο χαράτσι άμεσα στους γονείς, κανένας «σπόνσορας» στην εκπαίδευση.

• Μαζικές προσλήψεις εκπαιδευτικού προσωπικού, με μοναδική προϋπόθεση το πτυχίο. Μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων. Η πρόσληψη των εκπαιδευτικών και του κάθε είδους βοηθητικού προσωπικού να γίνεται σε κεντρικό επίπεδο.

• Κατάργηση των νόμων (2218, 2240/94) του ΠΑΣΟΚ που έχουν διαμορφώσει το θεσμικό πλαίσιο για την «αποκέντρωση» στην Παιδεία.

• Κατάργηση των ιδιωτικών βρεφονηπιακών σταθμών και νηπιαγωγείων καθώς και των αντίστοιχων δημοτικών που λειτουργούν σε ανταποδοτική βάση. Άμεση κατάργηση των τροφείων.

• Μόνιμη σταθερή δουλειά για όλους. Μονιμοποίηση όλων όσοι δουλεύουν με ελαστικές σχέσεις εργασίας χωρίς όρους και προϋποθέσεις και την απαγόρευση με νόμο αυτών των μορφών εργασίας. Κατάργηση των stage σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και κάθε μορφής ανασφάλιστης εργασίας.

• Αντιπαλεύουμε τη γενίκευση της ανατροπής των εργασιακών σχέσεων και την επέκταση της εφαρμογής «ευέλικτων εργασιακών σχέσεων» στους ΟΤΑ μέσω προγραμμάτων περιορισμένου χρόνου, Τοπικών Πρωτοβουλιών Απασχόλησης, προγραμμάτων κατάρτισης, ή άλλων μέσω ΟΑΕΔ, κ.λπ., αλλά και οποιωνδήποτε άλλων μορφών επιχειρήσεων.

• Ενταξη των εργαζομένων των δημοτικών επιχειρήσεων που κλείνουν στις υπηρεσίες του δήμου με μόνιμη σταθερή σχέση εργασίας, πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.

• Ενταξη και άλλων ειδικοτήτων και κλάδων στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα. Κατάργηση των αρνητικών προϋποθέσεων (επασφάλιστρο κ.ά.) του ισχύοντα νόμου.

• Ανάπτυξη τοπικής πολιτιστικής δραστηριότητας επιστημονικά σχεδιασμένης και οργανωμένης – σε συνεργασία με τις κεντρικές πολιτιστικές δομές – ώστε να υπηρετεί την πολιτιστική – μορφωτική ανάπτυξη του λαού και όχι την κερδοφορία των μονοπωλίων του τουρισμού και του θεάματος. Ιδρυση κρατικών θεάτρων και κρατικών μουσικών συνόλων σε κάθε πρωτεύουσα νομού με ελεύθερη είσοδο για όλο το λαό. Καταδικάζουμε την πολιτική της ραγδαίας εμπορευματοποίησης και κερδοσκοπικής λειτουργίας των θεσμών πολιτιστικής παρέμβασης των ΟΤΑ (Πολιτιστικοί Οργανισμοί, Δημοτικές Επιχειρήσεις Πολιτισμού, Φεστιβάλ, Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα, Δημοτικά Μουσικά Σύνολα, Δημοτικές Πινακοθήκες, κ.λπ.) που υποβιβάζει διαρκώς το επίπεδο του καλλιτεχνικού έργου, καταργεί τη δωρεάν προσφορά του στο λαό και ανοίγει διάπλατα τις πόρτες στους ιδιώτες μεγαλοεπιχειρηματίες του πολιτισμού.

• Κατάργηση όλων των θεσμών συμμετοχής του λαού στην τοπική αστυνόμευση, στο χαφιεδισμό και την καταστολή, όπως είναι οι μηχανισμοί των «Τοπικών Συμβουλίων Παραβατικότητας», ο «αστυνόμος της γειτονιάς» κ.λπ. Κατάργηση του ρόλου της «Δημοτικής Αστυνομίας» ως μηχανισμού καταστολής, συμπληρωματικού της ΕΛ.ΑΣ.

• Να παύσει η λειτουργία και να αποκαθηλωθούν από τους δρόμους οι κάμερες παρακολούθησης. Καμία επέκταση σε παιδικές χαρές, σχολεία, κ.λπ.

• Εφαρμογή της απλής αναλογικής στην εκλογή των οργάνων της τοπικής και περιφερειακής διοίκησης.

• Κατάργηση των ρυθμίσεων που περιορίζουν την αντιπροσωπευτικότητα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

• Έμμεση εκλογή του δημάρχου και του περιφερειάρχη με δυνατότητα ανάκλησης μέσω των δημοτικών συμβουλίων που τους εκλέγουν.

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ
Aπλή αναλογική & αλλάγη του «Καλλικράτη»
Για αλλαγές στο διοικητικό αυτοδιοικητικό χάρτη της χώρας, τον «Καλλικράτη», κάνει λόγο στο προεκλογικό του πρόγραμμα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, και μάλιστα όπως χαρακτηριστικά σημειώνει μετέβαλε «την Αυτοδιοίκηση και τους θεσμούς της σε όργανα εφαρμογής κυβερνητικών προγραμματισμών και εκτέλεσης κυβερνητικών αποφάσεων. Η δυνατότητα συμμετοχής των δημοτών συρρικνώθηκε με την τεράστια έκταση των δήμων και τις μειωμένες αρμοδιότητες των κοινοτήτων».

Έτσι, προτείνει αλλαγή ή και ανατροπή του «Καλλικράτη», «με τηνκαθιέρωση της απλής αναλογικής για την αντίστοιχη των οργάνωντης Αυτοδιοίκησης με τη λαϊκή βούληση».

«Τα χαρακτηριστικά μιας τέτοιας μεταρρύθμισης ή ενός εναλλακτικού θεσμικού πλαισίου λειτουργίας προς τον «Καλλικράτη» θα πρέπει να είναι:

1. Ακριβής κοστολόγηση και χρηματοδότηση των αρμοδιοτήτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
   

2. Εξάλειψη της θλιβερής πραγματικότητας του δήμου – επαίτη.

3. Κατάργηση του θεσμικού πλαισίου που προωθεί την ανταποδοτικότητα, την εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση των δραστηριοτήτων της Τ.Α.
4. Ισχυρός – λαϊκός – αποτελεσματικός δήμος.
5. Συμμετοχή – άμεση δημοκρατία – αμεσότητα – εγγύτητα – επικουρικότητα και όχι αποξένωση των πολιτών.
6. Η αποκέντρωση με την έννοια της πολιτικής δημοκρατίας, συμμετοχής, δηλαδή, του πολίτη στις διαδικασίες συναπόφασης στη γειτονιά του και, συνεπώς, ενεργοποίησης του. Η έννοια δηλ. των μικρών ανθρώπινων βάσεων, όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις.
7. Η ενίσχυση των θεσμών λαϊκής συμμετοχής ελέγχου & λογοδοσίας των τοπικών αρχών.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
Αποκέντρωση του κράτους μέσω Αυτοδιοίκησης & διορθώσεις στον «Καλλικράτη» 
Η θέσπιση και λειτουργία δύο ισχυρών βαθμών Αυτοδιοίκησης αποτέλεσε πάγια θέση της ανανεωτικής και δημοκρατικής Αριστεράς για την αποκέντρωση και την αποτελεσματική λειτουργία του κράτους και της δημόσιας διοίκησης. Η ΔΗΜΑΡ, σύμφωνα με τις θέσεις της, «πιστεύει ότι στις σημερινές συνθήκες κρίσης ο πιο σοβαρός και αποτελεσματικός τρόπος για την αντιμετώπισή της σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο είναι:

1. ο ισχυρός δήμος με προγραμματικές, κοινωνικές και οικολογικές αναφορές.

2. η αιρετή περιφέρεια με σαφή και ενισχυμένο προγραμματικό ρόλο, με έμφαση στις βιώσιμες επενδύσεις και στην πράσινη ανάπτυξη».

Κατά τη ΔΗΜΑΡ, σήμερα, 20 μήνες μετά την πολυδιαφημισμένη διοικητική μεταρρύθμιση και το νέο αυτοδιοικητικό πλαίσιο της χώρας «Καλλικράτης», η Αυτοδιοίκηση

• βρίσκεται αντιμέτωπη με τις αδυναμίες και τις δυσλειτουργίες του «Καλλικράτη», οι οποίες μέχρι και σήμερα αντιμετωπίζονται  αποσπασματικά περιπλέκοντας ακόμα περισσότερο τα προβλήματα και επιτείνοντας τη σύγχυση των αρμοδιοτήτων: προχειρότητα στους σχεδιασμούς, αδυναμία υλοποίησης θετικών αλλαγών και θεσμών, δογματισμοί, γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, αδιαφορία για τις προτάσεις των θεσμικών οργάνων της ΤΑ.

• παραμένει εγκλωβισμένη στην εξάρτησή της από την Κεντρική Διοίκηση σε οικονομικό επίπεδο, ενώ ο δήθεν μεταβατικός θεσμός της Αποκεντρωμένης Διοίκησης παραμένει «το μακρύ χέρι του κράτους».

• απαξιώνεται συστηματικά με τη διαρκή περικοπή πόρων, που ξεπερνούν την τελευταία διετία το 50%, με συνέπεια να βρίσκεται στα όρια της οικονομικής κατάρρευσης και με άμεσο κίνδυνο να μην μπορεί να παράσχει στοιχειώδεις υπηρεσίες προς τους πολίτες.

«Η Αυτοδιοίκηση, καλείται υπό δύσκολες συνθήκες να εφαρμόσει μείζονες δομικές αλλαγές, ενώ συγχρόνως η κρίση έβγαλε στην επιφάνεια όλα τα προβλήματα που η πολιτεία αλλά και η ίδια έκρυβαν για χρόνια κάτω από το χαλί. Η Αυτοδιοίκηση οφείλει να γίνει μέρος της λύσης. Γι’ αυτό, είναι άμεση ανάγκη να προχωρήσει στη διαμόρφωση πολιτικών που θα:

– αποτελούν εναλλακτικό πλαίσιο προτάσεων αντιμετώπισης της κρίσης,

– ανακουφίζουν τους πολίτες από τις συνέπειες της κρίσης και θα συγκροτούν ένα δίκτυο δομών και δράσεων κοινωνικής προστασίας,

– αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της προσπάθειας για την αναδιανομή του εισοδήματος υπέρ των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων σε τοπικό επίπεδο,

– συμβάλλουν στη διαμόρφωση νέων πολιτικών απασχόλησης με έμφαση σε σχέδια και επενδύσεις πράσινης ανάπτυξης,

– εφαρμόζουν πρακτικές αντιμετώπισης της διαφθοράς και της κακοδιαχείρισης για την εξασφάλιση και εξοικονόμηση πόρων,

– θα ενθαρρύνουν την καινοτομία, θα προωθούν την ψηφιακή σύγκλιση για τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τον πολίτη,

– σχεδιάζουν τις περιφέρειες και τις πόλεις προβλέποντας υποδομές με βάθος χρόνου, αναδεικνύοντας τα τοπικά χαρακτηριστικά και δημιουργώντας «τοπική ταυτότητα» ως μοχλό ανάπτυξης για την κάθε περιοχή.

– υπερβαίνουν τη μέχρι τώρα αποξένωση των δήμων από την οικονομική δραστηριότητα. Οι δήμοι θα λειτουργούν ως «αναπτυξιακές μονάδες», οι οποίες κινητοποιούν σχεδιασμένα το ανθρώπινο και υλικό κεφάλαιο της περιοχής για να επιτύχουν το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα σε προστιθέμενη αξία, σε νέο κοινωνικό πλούτο, σε εισοδήματα και απασχόληση, σε ποιότητα ζωής για τους πολίτες τους. Βασικό εργαλείο γι’ αυτόν τον στόχο αποτελεί το σύστημα οργάνωσης και προβολής της τοπικής «ταυτότητας»».

Τι προτείνει η ΔΗΜΑΡ;

• Κράτος επιτελικό με συγκεκριμένες αρμοδιότητες (άμυνα, υγεία, ασφάλεια, προγραμματισμός και προγράμματα σπουδών). Οριστική μεταβίβαση στην περιφερειακή και στην τοπική αυτοδιοίκηση των αποκεντρωμένων αρμοδιοτήτων του κράτους με τους αντίστοιχους οικονομικούς πόρους, με καθορισμένο ποσοστό του κρατικού προϋπολογισμού για την Τ.Α., ώστε να μπορούν οι δήμοι και οι περιφέρειες να καταρτίζουν τον προγραμματισμό και τα Επιχειρησιακά τους Προγράμματα.
• Φορολογική αποκέντρωση με μεταφορά αρμοδιοτήτων είσπραξης φόρων στην Τ.Α. Πρόβλεψη δυνατότητας τοπικής φορολογίας για ειδικούς σκοπούς, χωρίς περαιτέρω επιβάρυνση των δημοτών για όσο διαρκεί η κρίση.
• Μελέτη της δυνατότητας να επεκταθεί η ισχύουσα νομοθεσία περί «δημοτικής ενημερότητας» με ταυτόχρονη βελτίωση των ελεγκτικών και εισπρακτικών υπηρεσιών των δήμων αλλά και με θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων και κινήτρων για τους συνεπείς δημότες (διευκολύνσεις, δόσεις, ρυθμίσεις κ.ά.).
• Κατάργηση του θεσμού των αποκεντρωμένων διοικήσεων.
• Τροποποιήσεις στη δομή του «Καλλικράτη», ακόμη και στη χωρική του διάσταση, αναθεώρηση του δόγματος ένα νησί – ένας δήμος, ιδιαίτερα για μεγάλα νησιά.
• Καθιέρωση ορίου θητείας για τους αιρετούς: έως δύο θητείες για τους περιφερειάρχες και τους δημάρχους και έως τρεις για τους περιφερειακούς και δημοτικούς συμβούλους.
• Οι αποδοχές των αιρετών, χωρίς να προκαλούν το κοινό αίσθημα, πρέπει να τους επιτρέπουν την αξιοπρεπή διαβίωση κατά τη διάρκεια της άσκησης των καθηκόντων τους.
• Αντικειμενική αξιολόγηση προγραμμάτων ΕΣΠΑ και πλήρης διαφάνεια στις επιλογές. Θεσμική αναβάθμιση των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων με αυξημένες αρμοδιότητες και αντίστοιχους πόρους.
• Θεσμοθέτηση της αποφασιστικού χαρακτήρα συμμετοχής των πολιτών σε τοπικά θέματα με την καθιέρωση ανάλογων θεσμών (συνοικιακά ή και θεματικά συμβούλια, τοπικά δημοψηφίσματα, υλοποίηση συμμετοχικών προϋπολογισμών κ.ά.).
• Υιοθέτηση δικαιότερου εκλογικού συστήματος που να επιτρέπει σε μικρότερες αλλά συχνά καινοτόμες και δημιουργικές συσπειρώσεις της κοινωνίας των πολιτών να έχουν φωνή για τις τοπικές υποθέσεις. Η απλή αναλογική αποτελεί ένα τέτοιο σύστημα.
• Καθιέρωση αντικειμενικών και πιστοποιημένων διαδικασιών για την εξυπηρέτηση του πολίτη με στοχοθεσία/αξιολόγηση και εισαγωγή συστημάτων διοίκησης ολικής ποιότητας.
• Εξοικονόμηση πόρων με δραστική μείωση της γραφειοκρατίας και θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων για το κόστος κατασκευής των έργων.
• Κατάργηση της εφεδρείας και καθιέρωση υποχρεωτικών μετατάξεων σε δήμους εντός των ίδιων νομών. Άρση της απαγόρευσης των προσλήψεων εξειδικευμένου προσωπικού για την άσκηση νέων αρμοδιοτήτων, σε περιπτώσεις όπου οι ανάγκες δεν καλύπτονται από τις μετατάξεις.
• Κατάργηση της αντισυνταγματικής παρέμβασης των επιτρόπων του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο σκέλος της σκοπιμότητας των αποφάσεων της αυτοδιοίκησης, μέχρι την οριστική κατάργησή της, αφού η νομοθεσία ελέγχου επαρκεί.

«Σήμερα, το όραμα για «βιώσιμες πόλεις» υπηρετείται από την άμεση δράση για «πόλεις με όρθιους τους πολίτες τους». Έτσι, η Αυτοδιοίκηση καλείται, περισσότερο από ποτέ, να αναδείξει τον κοινωνικό της ρόλο:

• Να στηρίξει τους πολίτες που πλήττονται από την ανεργία, από τη μείωση των εισοδημάτων τους, τους πολίτες που δεν μπορούν να ανταποκριθούν ακόμα και σε βασικές βιοτικές ανάγκες και απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό.

• Να αναδιαρθρώσει τις υπηρεσίες και τους στόχους των περιφερειών και των δήμων, ώστε να καταστούν ικανοί να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες ανάγκες κοινωνικής προστασίας.

• Να στραφεί με απόλυτη προτεραιότητα σε πολιτικές και δομές αλληλεγγύης και κοινωνικής δικτύωσης και να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη προσβασιμότητα των ατόμων που τις έχουν ανάγκη.

• Να ενισχύσει μορφές κοινωνικής οικονομίας.

• Να παρέμβει στις αγορές μεταξύ της παραγωγής και της κατανάλωσης αποδυναμώνοντας το κύκλωμα των μεσαζόντων και στηρίζοντας το «δίκαιο εμπόριο».

• Να αναλάβει πρωτοβουλίες σε επίπεδο Περιφέρειας για τη δημιουργία δημοπρατηρίων αγροτικών προϊόντων σύμφωνα με το νέο θεσμικό πλαίσιο (4015/11).

• Να καταγράψει, να δικτυώσει και να συντονίσει όλες τις υπηρεσίες και τους φορείς κοινωνικής προστασίας (κρατικούς, περιφερειακούς, δημοτικούς, εθελοντικούς) ανταποκρινόμενη στις ανάγκες των πολιτών, ξεπερνώντας τις αλληλοεπικαλύψεις, τη γραφειοκρατία, τις αδικίες, τις ανισότητες και εξοικονομώντας πόρους.

• Να αξιοποιήσει ευρωπαϊκά προγράμματα και δράσεις.

• Να στηρίξει και να ενισχύσει τις εθελοντικές πρωτοβουλίες σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο με σεβασμό στην αυτονομία τους».

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ
Κοινωφελείς λειτουργίες & τοπικά οικονομικά δίκτυα 
Οι θέσεις της «Κοινωνικής Συμφωνίας» για την Αυτοδιοίκηση απορρέουν από την ιδρυτική Διακήρυξή της, σύμφωνα με την οποία πρέπει να γίνει ριζική μεταρρύθμιση του κράτους, «με πρωτεύοντα στόχο την ενίσχυση του επιτελικού χαρακτήρα του κεντρικού κράτους, το οποίο πρέπει να αναλάβει τη διαχείριση των απολύτως αναγκαίων εθνικών πολιτικών, ενώ τις δημόσιες και κοινωφελείς λειτουργίες πρέπει να  ασκήσει  η Περιφερειακή  Διοίκηση  και Αυτοδιοίκηση… Η παγκοσμιοποίηση των αγορών και η διεθνοποίηση του κεφαλαίου διέρρηξε τους ιστορικούς δεσμούς του κεφαλαίου με το εθνικό κράτος, το οποίο και απώλεσε βαθμούς ελευθερίας στην άσκηση πολιτικής. Γι’ αυτό, η απάντησή μας  πρέπει να είναι η  μεταβίβαση αρμοδιοτήτων  στην τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση παράλληλα με τη μεταβίβαση των αναγκαίων πόρων, ώστε να ενισχυθεί η συμμετοχική δημοκρατία, η βιώσιμη αναπτυξιακή δυναμική και  ο κοινωνικός έλεγχος».

Η «Κοινωνική Συμφωνία» θεωρεί αναγκαία  «την ενίσχυση τοπικών αναπτυξιακών δράσεων και τοπικών δικτύων, που αρθρώνονται γύρω από την παραγωγική φυσιογνωμία και ιδιαιτερότητα της γεωγραφικής μικροκλίμακας. Η κοινωνική οικονομία μπορεί να αποτελέσει θεμέλιο για τα τοπικά οικονομικά δίκτυα. Ταυτόχρονα, είναι αναγκαίο να ενισχυθούν οι τοπικές κοινωνίες με ισχυρά μέσα «δημοκρατικής επιρροής», όπως μορφές τοπικής διακυβέρνησης, τοπικά δημοψηφίσματα κ.λπ. Η συνοχή των τοπικών κοινωνιών με τη διαμόρφωση τοπικών οικονομικών δικτύων και τη χρήση μέσων δημοκρατικής επιρροής, θα  ενδυναμώσει και την εθνική συνοχή και κυριαρχία».

ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ
Οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης,
κατάργηση αποκεντρωμένων διοικήσεων
Σε οκτώ σημεία επικεντρώνονται η κριτική και οι προτάσεις των Οικολόγων Πράσινων για τη διόρθωση του «Καλλικράτη», με βάση την εμπειρία των ανθρώπων που εκλέχθηκαν στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 υποστηριζόμενοι από τους Οικολόγους Πράσινους.

1.    Τα οικονομικά των ΟΤΑ, τους πόρους και την κατοχύρωση της οικονομικής ανεξαρτησίας τους
2.    Τη διαφάνεια και τον κοινωνικό έλεγχο σε κάθε επίπεδο λειτουργίας των ΟΤΑ
3.    Τη δημοκρατική λειτουργία των οργάνων των ΟΤΑ
4.    Την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της αιρετής περιφέρειας και την κατάργηση του θεσμού της αποκεντρωμένης διοίκησης
5.    Την καθιέρωση και ενίσχυση  της λειτουργίας των περιφερειακών ενοτήτων
6.    Τη δημοκρατικότερη λειτουργία των περιφερειακών επιτροπών
7.    Τη διαπαραταξιακή εκπροσώπηση στις περιφερειακές επιτροπές
8.    Την ενίσχυση του θεσμού των δημοτικών διαμερισμάτων.

Όπως σημειώνουν οι Οικολόγοι Πράσινοι, «ο νόμος 3852/10 (Πρόγραμμα «Καλλικράτης») προσπάθησε να αλλάξει το τοπίο στην Αυτοδιοίκηση εισάγοντας τις έννοιες της συμμετοχής, της διαφάνειας, της χρηστής διοίκησης, τον εξορθολογισμό λειτουργίας της, την ενίσχυση του ρόλου της με τη μεταφορά βασικών αρμοδιοτήτων, θεσμικές καινοτομίες, αλλαγές στα αυτοδιοικητικά όργανα,  για την προσπάθεια  παροχής καλύτερων υπηρεσιών στους πολίτες. Όμως, ένα χρόνο και μετά την ούτως ή άλλως καθυστερημένη εφαρμογή του, το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων, απέδειξε στην πράξη ότι ο σχεδιασμός από την κεντρική διοίκηση υπήρξε ελλιπής. Υστερεί κυρίως σε έμπνευση, όραμα, συμμετοχή της ίδιας της Αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών σε μια ευρωπαϊκή προοπτική.

Δεν αποφεύχθηκαν γραφειοκρατικές δυσκαμψίες, αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων μεταξύ Κεντρικής Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, αλλά και μεταξύ των δυο βαθμών Αυτοδιοίκησης. Ο νόμος 3852/10 δεν έχει τις λύσεις στα προβλήματα της Αυτοδιοίκησης, αφού της στερεί το δικαίωμα να αποφασίζει η ίδια για τα βασικά θεσμικά και οικονομικά της ζητήματα. Ο κρατικός εναγκαλισμός παραμένει σφιχτός».

Οι αποκεντρωμένες διοικήσεις, σύμφωνα με τους Οικολόγους Πράσινους, θα έπρεπε να λειτουργήσουν ως μεταβατικοί θεσμοί και οι αρμοδιότητές τους να περάσουν στις αιρετές περιφέρειες. Ωστόσο, ακόμη και στις περιπτώσεις αυτές, ο εισηγητικός ρόλος των αιρετών περιφερειών για όλα τα θέματα που για συνταγματικούς λόγους παραμένουν σήμερα στην αποκεντρωμένη διοίκηση, θα πρέπει να είναι υποχρεωτική και αναγκαία προϋπόθεση.

«Για τα οικονομικά των ΟΤΑ, τους πόρους και την κατοχύρωση της οικονομικής ανεξαρτησίας τους, είναι γνωστό ότι η μεταβίβαση των κρατικών αρμοδιοτήτων δε συνοδεύτηκε με την μεταφορά των απαιτούμενων πόρων για την άσκησή τους, ενώ βασική πηγή χρηματοδότησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης παραμένει ως σήμερα ο κρατικός  προϋπολογισμός, οι φόροι και τα τέλη που έχουν προβλεφθεί υπέρ της. Πρέπει να γίνει πλέον πραγματικότητα η συνταγματικά κατοχυρωμένη οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης μέσα από μια φορολογική μεταρρύθμιση-αποκέντρωση που θα συνοδεύεται  από διαφάνεια στις προμήθειες και τις δαπάνες του προϋπολογισμού».

Σ΄ αυτή την κατεύθυνση, «προτείνουμε την εφαρμογή ενός αποκεντρωμένου φορολογικού συστήματος και την αναδιανομή ποσοστού των τοπικά εισπραχθέντων φόρων υπέρ των οικονομικά μειονεκτούντων ΟΤΑ επιδιώκοντας την περιφερειακή σύγκλιση. Στο ίδιο πλαίσιο θα βοηθούσε η λειτουργία μιας διαχειριστικής αρχής, ένα Ταμείο Διαχείρισης Πόρων της Αυτοδιοίκησης,  που θα επιφορτιστεί με το έργο της αναδιανομής των πόρων που προορίζονται γι’ αυτή. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η ιδέα της θεσμικής κατοχύρωσης συμμετοχικών προϋπολογισμών».

«Είναι χαρακτηριστικό πώς οι πόροι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν ξεπερνούν το 3% του εθνικού ΑΕΠ έναντι άλλων ευρωπαϊκών κρατών, δίνοντάς μας την  τρίτη από το τέλος θέση στην Ε.Ε. των 27, πιο πάνω από την Κύπρο και την Μάλτα.  Παράλληλα και λόγω της εξαρτημένης σχέσης μεταξύ Αυτοδιοίκησης και κεντρικού κράτους, η  γραφειοκρατία της κεντρικής διοίκησης, οι καθυστερήσεις στην απόδοση των οφειλόμενων, η καθυστέρηση έκδοσης ΚΥΑ και Εγκυκλίων επηρεάζουν αρνητικά την οικονομική λειτουργία των ΟΤΑ. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Κ.Υ.Α. για τον τρόπο σύνταξης του κρατικού προϋπολογισμού 2012 εκδόθηκε στις 2/12/2011 και οι οικονομικές ροές προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση υπέστησαν μεγάλες μειώσεις έναντι παρελθόντων ετών».

Στο πλαίσιο της δημοκρατικής εσωτερικής λειτουργίας των οργάνων των ΟΤΑ, Οι Οικολογοι Πράσινοι προτείνουν την εφαρμογή της απλής αναλογικής στη σύνθεση των συμβουλίων και την εκλογή της διοίκησης από το αντίστοιχο συμβούλιο. «Είναι γεγονός ότι ο ισχύων εκλογικός νόμος στην Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί εύκολα να μετατρέψει μια πολιτική μειοψηφία σε διοικούσα πλειοψηφία, πριμοδοτώντας το συνδυασμό που πλειοψήφησε, χωρίς το κατάλληλο πλαίσιο για τη δημιουργία συναινέσεων, τη συνεργασία και το δημοκρατικό διάλογο των παρατάξεων».

«Ο νέος θεσμός επιβάλλεται να σχεδιάσει ολοκληρωμένα την πολιτική των προσλήψεων στο πλαίσιο του ετήσιου προγραμματισμού του, κατοχυρώνοντας και με τον τρόπο αυτό τη διοικητική αυτοτέλεια. Είναι αναγκαίος ο επανακαθορισμός του συστήματος επιλογής και εξέλιξης του προσωπικού, με ριζική αναμόρφωση των σημερινών υπηρεσιακών συμβουλίων που σήμερα η σύνθεση τους ευνοεί τον κομματισμό, όπως και η θέσπιση πλαισίου που θα αντιστοιχεί στις κατηγορίες του προσωπικού (με λειτουργικό και όχι κλαδικό κριτήριο ταξινόμησης), τόσο με βάση τους διαθέσιμους πόρους όσο και με άλλα κρίσιμα χαρακτηριστικά που προσδιορίζουν το προφίλ καθενός  ΟΤΑ».

Κατά κύριο λόγο, σύμφωνα με τους Οικολόγους Πράσινους θα πρέπει να στηριχθεί το προσωπικό των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και των πρώην κρατικών περιφερειών που μετατάχθηκαν, «ιδιαίτερα των εξειδικευμένων στελεχών που απασχολούνται στον τομέα του δημοκρατικού προγραμματισμού και της υλοποίησης των μεγάλων ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων, δεδομένου και του κυρίαρχα αναπτυξιακού χαρακτήρα του νέου θεσμού που σήμερα λειτουργεί απογυμνωμένος από εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό».

Αναφορικά με θέματα διαφάνειας, ελέγχου και εποπτείας σε κάθε επίπεδο λειτουργίας των ΟΤΑ, «πάγια θέση μας ήταν και συνεχίζει να είναι η θεσμοθέτηση ιδιαίτερων θεσμών Νομικού Συμβουλίου και Ελεγκτικού Σώματος της Αυτοδιοίκησης, χωριστών από τα αντίστοιχα της κεντρικής διοίκησης. Επιπλέον, η θεσμοθέτηση ενός Τοπικού Σώματος Ελεγκτών υψηλού κύρους και αποδοχής, με αρμοδιότητες πειθαρχικών κυρώσεων, ως ένα αποκεντρωμένο θεσμικό όργανο με σαφείς και διακριτές αρμοδιότητες υπέρ της αυτοδιοίκησης θα λειτουργήσει θετικά στη ριζική αναμόρφωσή του συστήματος της κρατικής εποπτείας, η οποία έχει συνδεθεί με προβλήματα μεροληψίας και πολιτικών σκοπιμοτήτων. Η ανάγκη για διαφάνεια και έλεγχο στη διαχείριση των οικονομικών των ΟΤΑ δεν αντιμετωπίζεται με την εφαρμογή κεντρικών ελεγκτικών μηχανισμών, όπως θεσμοθετούνται με το μνημόνιο ΙΙ, αλλά με την ενίσχυση του κοινωνικού ελέγχου στην καθημερινή λειτουργία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης».

«Ένα χρόνο μετά, καμία διάταξη του Ν. 3852/10 δεν εφαρμόσθηκε για ένα πιο αποτελεσματικό τρόπο εποπτείας των ΟΤΑ.  Η Αυτοτελής  Υπηρεσία Εποπτείας δεν συγκροτήθηκε και δεν έγινε η επιλογή του Ελεγκτή Νομιμότητας στις αποκεντρωμένες διοικήσεις με αποτέλεσμα να μην έχει επέλθει η θεσμική απεξάρτηση του ελέγχου των ΟΤΑ. από τη διοικητική δομή της αποκεντρωμένης διοίκησης και του γενικού γραμματέα. Σημείο αιχμής θα πρέπει να αποτελέσει η εξασφάλιση επαρκούς ελέγχου  νομιμότητας των πράξεων των ΟΤΑ καθώς αυτό θα συμβάλει στην ενίσχυση της αρχής της διαφάνειας στη διοικητική δράση, αλλά παράλληλα θα εξαλειφθεί ο κίνδυνος -έστω και έμμεσα- του ελέγχου σκοπιμότητας των επιχειρησιακών προγραμμάτων που  απαγορεύεται ρητά από το Σύνταγμα και τη νομοθεσία».

ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Ανατροπή «Καλλικράτη», ενίσχυση
-παροχή δωρεάν κοινωνικών υπηρεσίων
Και οι θέσεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ πηγάζουν από εκείνες των αυτοδιοικητικών εκλογών του 2010, σύμφωνα με τις οποίες ο «Καλλικράτης» αποτελεί «αντιδραστική τομή στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και το κράτος και έρχεται να λειτουργήσει συμπληρωματικά στο μνημόνιο αφού:
– Στις νέες περιφέρειες και τους δήμους, εγκαθίστανται το ΔΝΤ και η ΕΚΤ για να απαγορεύουν κάθε κρατική χρηματοδότηση που υπερβαίνει τους στόχους των τοκογλύφων δανειστών της χώρας!
– Αποσυνδέονται πλήρως οι ΟΤΑ από το λαϊκό έλεγχο αλλά ενισχύεται (η ήδη υπαρκτή) σύνδεσή τους με το κεφάλαιο και τις τράπεζες.
– Μεταφέρονται μια σειρά δημόσιες κρατικές υπηρεσίες και αρμοδιότητες στους νέους δήμους, πάντα στη βάση της ανταποδοτικότητας και της εμπορευματοποίησης, προωθούνται εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις δημοτικών υπηρεσιών.
– Ταυτόχρονα,οι κοινωνικές δομές υποβαθμίζονται, και το κόστος της λειτουργίας τους θα σηκώνουν οι εργαζόμενοι, με την ραγδαία αύξηση τελών και δημοτικών φόρων.
– Απολύονται δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στους δήμους, επεκτείνονται οι ελαστικές συμβάσεις».

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αγωνίζεται για την ανατροπή του «Καλλικράτη», αλλά και για:

-την κατάργηση των δημοτικών τελών που πληρώνουν οι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι και οι άνεργοι,

-τη θέσπιση φόρου για τις επιχειρήσεις πουδιατηρούν εγκαταστάσεις – γραφεία στο κέντρο της πόλης,

-σταθερή εργασία και κατάργηση της ελαστικής εργασίας σε όλους τους εργαζόμενους των δήμων να σταματήσουν οι απολύσεις εργαζομένων και να νομιμοποιηθούν οι συμβασιούχοι,

-την αντικατάσταση των δημοτικών επιχειρήσεων με δημόσιες δωρεάν υπηρεσίες του δήμου, σχεδιασμένες με βάση την εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών,

-μην κλείσουν οι υπηρεσίες καθαριότητας, να πρασινίσουν οι πόλεις, να έχουν περίθαλψη και φροντίδα οι άστεγοι και οι ηλικιωμένοι στα ΚΑΠΗ,

-την κατάργηση των δημοτικών αστυνομιών,

-να υπάρξει προσωπικό για κοινωνική φροντίδα που θα στελεχώσει τους βρεφονηπιακούςσταθμούς που κλείνουν,

-να μην κλείσουν τα δημοτικά ραδιόφωνα,

-ξενώνες μεταναστών, προσφύγων, αστέγων, κακοποιημένων παιδιών και γυναικών, με ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης και φροντίδας και ειδικευμένο προσωπικό.

-δωρεάν και ποιοτικές δημόσιες συγκοινωνίες, που να εξυπηρετούν τη μετακίνηση μεταξύ κέντρου και γειτονιών, αλλά και την επικοινωνία με τους υπόλοιπους δήμους κάθε περιφέρειας,

-δημιουργία ασφαλούς δικτύου ποδηλατοδρόμων σε όλους τους δήμους της χώρας,

-δωρεάν, ποιοτικές, ελεύθερες για όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως εθνικότητας, κοινωνικές υπηρεσίες και παροχές από τους δήμους με βάση τις ανάγκες τους.

-προσλήψεις εργαζομένων (γιατρών, βρεφονηπιοκόμων, παιδαγωγών, γυμναστών,προσωπικό καθαριότητας, γεωπόνων κ.λπ.) σε αυτές τις υπηρεσίες, με μόνιμη σχέση εργασίας και αποδοχές προκειμένου να ζούνε αξιοπρεπώς μόνο από τη δουλειά.

B’ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ

Με τις θέσεις των κομμάτων της Δεξιάς, συνεχίζεται το αφιέρωμα της aftodioikisi.gr στο τι προτείνουν οι κομματικοί σχημαστισμοί όλου του πολιτικού φάσματος, για την Αυτοδιοίκηση, έτσι όπως αυτές αποτυπώνονται στα προεκλογικά προγράμματά τους και τις ιδρυτικές διακηρύξεις τους. Στο ρεπορτάζ καταγράφονται μόνον οι θέσεις τουΛαϊκού Ορδόδοξου Συναγερμού και της Δημοκρατικής Συμμαχίας, αφού η ιστοσελίδα -αν και το ζήτησε πιεστικά- δεν πήρε τις σχετικές απαντήσεις από τους  «Ανεξάρτητους Έλληνες» και τη «Δράση», καθώς φαίνεται πως είτε δεν έχουν σχεδιασμό για την Αυτοδιοίκηση ή η Αυτοδιοίκηση για τα κόμματα αυτά δεν είναι στις πρώτες προτεραιότητές τους.

Αναλυτικά οι θέσεις:

ΛΑΪΚΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ
Είκοσι Αιρετές Περιφέρειες, οικονομικά, διοικητικά
αυτοτελείς – Ενίσχυση ακριτικών περιφερειών
O ΛΑΟΣ πιστεύει ότι «η Δημόσια Διοίκηση πρέπει να ασκείται μεκριτήριο το συμφέρον του κράτους, των πολιτών και της κοινωνίας,από δημόσιους λειτουργούς με ευθύνη και επίγνωση τουλειτουργήματός τους». Έτσι, όπως λέει στις προγραμματικές του δηλώσεις-κατευθύνσεις, «στόχος των αλλαγών στη ΔημόσιαΔιοίκηση πρέπει να είναι η δημιουργία ενός κρατικού μηχανισμούαξιοκρατικού και ακομμάτιστου, μηχανοργανωμένου, «δικτυωμένου»και αποκεντρωμένου, εστιασμένου στην αυξημένη παραγωγικότητάκαι στην καλλίτερη εξυπηρέτηση των πολιτών».

«Στα πλαίσια αυτά, εφόσον ο Ελληνικός λαός μας τιμήσει με τη ψήφοτου και πέραν των όσωνπροαναφέρθηκαν στις προτάσεις μας περιλαμβάνονται (σ.σ. αφορούν σε προτάσεις που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την Τοπική Αυτοδιοίκηση):

1. Αναδιάρθρωση του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα, με βάση τις σημερινές ανάγκες της Δημόσιας Διοίκησης και την εκμετάλλευση της τεχνολογίας.

2. Διοικητική αναδιάρθρωση της χώρας σε 20 Περιφέρειες με πλήρη διοικητική και οικονομική διευκόλυνση, αυτοτέλεια, διοικούμενες από αιρετά όργανα.

3. Στοχευμένη ενίσχυση των Ακριτικών Περιφερειών, για τη συγκράτηση των κατοίκων τους και τη διατήρηση της πληθυσμιακής αναλογίας τους.

4. Επέκταση των ΚΕΠ για κάλυψη όλης της χώρας και άμεση ηλεκτρονική διασύνδεσή τους με όλες τις υπηρεσίες.

5. Επανακαθορισμός των αρμοδιοτήτων των δήμων και περιορισμός τους σε θέματα αποκλειστικά τοπικού ενδιαφέροντος.

6. Αναδιοργάνωση Πολεοδομιών και αναπροσδιορισμός των αρμοδιοτήτων τους.

7. Λήψη μέτρων για την αντιμετώπισή τηςπεριβαλλοντικής μόλυνσης, δημιουργία «Περιβαλλοντικής Αστυνομίας» και «Περιβαλλοντικού Τειρεσία».

8. Λήψη μέτρων για επέκταση της ανακύκλωσης.

9. Καταγραφή όλων των χωματερών, κλείσιμο των παράνομων και λήψη μέτρων σταδιακής αντικατάστασής τους από μονάδες πυρόλυσης απορριμμάτων.

10. Λήψη μέτρων προώθησης της διαχείρισης των λυμάτων με βιολογικούς καθαρισμούς και αξιοποίησης της λυματολάσπης.

11. Δημιουργία ενός ευρύτερου Συστήματος Εθνικής Υγείας, που θα περιλαμβάνει τα Δημόσια Νοσοκομεία, τα Κέντρα Υγείας, τις μονάδες του ΙΚΑ, τα Δημοτικά Ιατρεία,

12. Εκσυγχρονισμός και εξορθολογισμός των διαδικασιών χορήγησης και του δικαιώματος λήψης Προνοιακών Επιδομάτων.

13. Δημιουργία Δικτύου Κοινωνικών Υπηρεσιών, από επιδοτούμενους ανέργους υπό την εποπτεία Κοινωνικών Λειτουργών, σε αντιστοιχία και κατ’ επέκταση του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι».

14. Δημιουργία δικτύου Μουσείων «Τοπικής Ιστορίας και Παράδοσης», στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας και στους τόπους θρησκευτικού τουρισμού.

15. Εκσυγχρονισμός και επέκταση των επιδοτούμενων προγραμμάτων της

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
Ενίσχυση δήμων και περιφερειών,
επανασχεδιασμός αρμοδιοτήτων ΟΤΑ
Οι προεκλογικές θέσεις της Δημοκρατικής Συμμαχίας για την Αυτοδιοίκηση πηγάζουν από τις «100 προγραμματικές θέσεις» της σύμφωνα με τις οποίες προτείνεται:

«Αποτελεσματικότερη εφαρμογή του «Καλλικράτη», με ενίσχυση τηςδυνατότητας των νέων δημοκρατικά εκλεγμένων περιφερειών και τωννέων δήμων να δράσουν με λιγότερους γραφειοκρατικούςπεριορισμούς. Προώθηση της τοπικής ανάπτυξης και της μείωσης τηςανεργίας, αναθέτοντας στους δημοκρατικά εκλεγμένουςπεριφερειάρχες να αξιοποιήσουν (σε συνεργασία με την Ε.Ε.) για τοσκοπό αυτό το ΕΣΠΑ, που πρέπει να αλλάξει δραστικά κατεύθυνση καιόσο μέρος του μπορεί να απελευθερωθεί να έχει ως κεντρικήπροτεραιότητα την μόχλευση ιδιωτικών επενδύσεων.

»Συνταγματική κατοχύρωση της αρχής των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών για την κεντρική διοίκηση και τους ΟΤΑ (κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται ο πρόσθετος δανεισμός σε περίπτωση φυσικών καταστροφών και καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης). Η τελική απόφαση για πρόσθετο δανεισμό και παρέκκλιση από τη ρύθμιση να λαμβάνεται με φανερή ψηφοφορία, όπου θα απαιτείται πλειοψηφία 180 βουλευτών.

»Επανασχεδιασμός των αρμοδιοτήτων και των μηχανισμών των ΟΤΑστην Ελλάδα, ώστε να εκπληρώνουν στην πραγματικότητα και όχιστα λόγια τον κοινωνικό τους ρόλο».

Στρατηγική μας επιλογή σε ό,τι αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, αναφέρεται στις «100 προγραμματικές θέσεις» της ΔΗΣΥ, «είναι η πλήρης εφαρμογή της αρχής ο ρυπαίνων πληρώνει.Στο θέμα της κλιματικής αλλαγής, η εφαρμογή γίνεται μέσω τωνούτως ή άλλως προωθημένων κοινοτικών πολιτικών. Στααπορρίμματα, στόχος είναι να οδηγηθούμε σε μια κοινωνίαανακύκλωσης δίνοντας έμφαση στη μείωση των απορριμμάτων καιστο διαχωρισμό τους στην πηγή, με μαζική συνειδητή συνδρομή τωνίδιων των πολιτών. Από εκεί και εκεί εξετάζουμε όλες τις τεχνολογίες(περιλαμβανόμενης και της θερμικής επεξεργασίας), με αντικειμενικάπεριβαλλοντικά και οικονομοτεχνικά κριτήρια και προχωρούμε στηχωροθέτηση, στη βάση της αρχής η κάθε περιοχή έχει την ευθύνη γιατα δικά της απορρίμματα, αλλά κανείς δεν μπορεί να παραβιάζει τονόμο με παράνομες μεθόδους διαχείρισης».

Αναφορικά με την άμεση προώθηση ενεργειακών επενδύσεων (ένα θέμα που αφορά άμεσα στις περιφέρειες αλλά και στους δήμους), η ΔΗΣΥ προτείνει -στο πλαίσιο μιας πλήρως απελευθερωμένης και ανταγωνιστικής αγοράς ενέργειας και με έμφαση σε όσες είναι οικονομικά αποδοτικές, αφού ληφθεί υπ’ όψη η συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις εκπομπές ρύπων- «πλήρηιδιωτικοποίηση των δικτυακών φορέων (ΔΕΣΜΗΕ-ΔΕΣΦΑ), με ισχυρήεκτελεστική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Διευκόλυνση με κάθε τρόποτων επενδύσεων που στηρίζονται σε εγχώριες πηγές (π.χ.,ανεμογεννήτριες, μικρά υδροηλεκτρικά, ηλιακή ενέργεια, λιγνίτης,γεωθερμία, βιομάζα), που προωθούνται ανάλογα με την οικονομικήτους απόδοση και τις οικονομικές και τεχνολογικές εξελίξεις. Έμφαση στην ηλεκτρική διασύνδεση νησιών-ηπειρωτικής χώρας (δίκτυο), στηδημιουργία εργοστασίων κατασκευής φωτοβολταϊκών πάνελ καιανεμογεννητριών (με απόκτηση τεχνογνωσίας από άλλες χώρες)».

Τέλος, προτείνει «ριζική αλλαγή του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί και στελεχώνεται η δημόσια διοίκηση (σ.σ.: και τους ΟΤΑ). Βασικές προτεραιότητες: (α) η αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας, με στόχο τη μείωση του κόστους παντού και τη λειτουργία με λιγότερους υπαλλήλους, και την προσφορά ψηφιακών υπηρεσιών στους πολίτες, (β) η διαφάνεια με την προσεκτική μέτρηση κάθε πτυχής της κρατικής δραστηριότητάς του και την απόδοση λογαριασμού στους πολίτες, (γ) ένα πολυετές πρόγραμμα δραστικού περιορισμού και κωδικοποίησης των νόμων και των διατάξεων, με στόχο να έχουμε λιγότερους νόμους, οι οποίοι όμως να εφαρμόζονται».

Γ’ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ

Με τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ, τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της απερχόμενης Βουλής κλείνει το αφιέρωμά της στις θέσεις των πολιτικών κομμάτων για την Αυτοδιοίκηση, η aftodioikisi.gr. Στο μέν ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχει κάτι νεώτερο απο αυτό που εφάρμοσε ηκυβέρνηση του με τον «Καλλικράτη», παρά μόνο κάποιες εξαγγελίες του προέδρου του για τον πρωταγωνιστικό ρόλο των δήμων και των περιφερειών στο δίχτυ κοινωνικής προστασίας που επαγγέλεται. Στη δε ΝΔ το πρόγραμμα περιλαμβάνει ολοκληρωμένη πρόταση για αλλαγές στον «Καλλικράτη» που αφορά μεταξύ άλλων βελτιώσεις στο χωροταξικό, μείωση της γραφειοκρατίας (μεταξύ αυτών και του αριθμού των δημοτικών συμβούλων) αλλά και τη φορολογική αποκέντρωση.

Αναλυτικά τα προγράμματα των δύο κομμάτων είναι τα εξής:

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
Δίχτυ κοινωνικής προστασίας μέσω της Αυτοδιοίκησης
Το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ για την Τοπική Αυτοδιοίκηση επικεντρώνεται κυρίως στο Δίκτυο Κοινωνικής Προστασίας, στο οποίο πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν οι δήμοι και οι περιφέρειες και το οποίο παρουσίασε ο Ευάγγελος Βενιζέλος, κατά τις προγραμματικές δεσμεύσεις του για την κοινωνική προστασία κατά τη διάρκεια της κρίσης. Όπως είχε ανακοινώσει τότε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ενισχύεται και επεκτείνεται το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», με αποτέλεσμα περισσότερους ωφελουμένους και περισσότερους απασχολήσιμους, μέσα από έναν Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης.

Ως «μεγάλο μέτωπο κατά της κρίσης» είχε χαρακτηρίσει τότε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ το δίχτυ κοινωνικής προστασίας. «Είμαστεέτοιμοι να ενισχύσουμε τις δομές κοινωνικής στήριξης και φροντίδαςμε την αποτελεσματική διαχείριση των πόρων, για την κοινωνικήπροστασία. Το κοινωνικό αποτέλεσμα που έχουμε ως σήμερα απόδιάφορα μέτρα, από διάφορες πολιτικές που εφαρμόζονται, είναιδυστυχώς πενιχρό. Δεν είναι αυτό που θέλουμε. Ο πολυκερματισμόςκαι η απουσία ελέγχων, μειώνει την αποτελεσματικότητα. Άραχρειάζεται μια ριζική αναμόρφωση στον τομέα της πρόνοιας με στόχονα διαμορφώσουμε το μηχανισμό του εγγυημένου επιπέδουαξιοπρεπούς προστασίας για κάθε πολίτη. Είμαστε πραγματικά έναβήμα πριν, και υπό συνθήκες κρίσης, είναι εφικτό προς το εγγυημένοεπίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης. Όλες οι αρμοδιότητεςσυγκεντρώνονται στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.Έχουμε το διοικητικό μηχανισμό, συγκροτείται ο Ενιαίος ΦορέαςΚοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης. Δίνω δυο άμεσαπαραδείγματα, δυο παραδείγματα τρέχοντα, άμεσης εφαρμογής, άμεσαεπεκτάσιμα:

– το πρώτο είναι το νέο πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι». Μην έχουμεστο μυαλό μας το παλιό, κλασικό πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι μέσωτων δήμων. Το νέο πρόγραμμα είναι πολύ πιο φιλόδοξο, επεκτείνεταικαι καλύπτει 130.000 άτομα μέχρι το τέλος της επόμενης χρονιάς,δηλαδή υπερδιπλασιάζεται στην πραγματικότητα ο πληθυσμός πουεξυπηρετείται από το πρόγραμμα αυτό. Και καλύπτει, όχι μόνο άτομαμε αναπηρία ή υπερήλικες, αλλά ανασφάλιστους, συνταξιούχους,καθέναν που έχει ανάγκη από πρακτική, άμεση βοήθεια κατ’ οίκον.

– δημιουργείται επίσης το νέο Εθνικό Δίκτυο Άμεσης ΚοινωνικήςΠαρέμβασης σε πανελλαδικό επίπεδο. Με 50 εκατομμύρια ευρώ, 300νέες δομές, 1.500 καινούργιες θέσεις εργασίας για νέους, μπορούμενα ενισχύσουμε τους ΟΤΑ, την Εκκλησία, τις Μη ΚυβερνητικέςΟργανώσεις που λειτουργούν μια σειρά από δομές κοινωνικήςπροστασίας, ιδίως γι’ αυτούς που είναι σε κατάσταση απόλυτηςένδειας και δυστυχώς, πολλοί συμπολίτες μας είναι σε τέτοιακατάσταση. Μιλάμε για κοινωνικά παντοπωλεία, ανοιχτά κέντραημερήσιας υποδοχής αστέγων, δομές παροχής συσσιτίων, υπνωτήρια,τράπεζες χρόνου για εθελοντισμό, γραφεία διαμεσολάβησης,κοινωνικά φαρμακεία και άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες.

»Εδώ έχουμε κι ένα πολύ σημαντικό κοίτασμα δημιουργίας νέωνθέσεων εργασίας, γιατί εκτός από τις 1.500 θέσεις που ανέφερα μέσααπό αυτές τις δομές του εθνικού δικτύου άμεσης κοινωνικήςπαρέμβασης, έχουμε και 5.000 νέες θέσεις εργασίας στο νέοπρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι». Δηλαδή μόνο από αυτά μπορούμε ναέχουμε 6.500 νέες θέσεις εργασίας».

Στο πλαίσιο της καταπολέμησης της ανεργίας, εξάλλου, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έκανε λόγο και για «ανάγκη ν’ αυξηθούν οι πόροι τουΕΣΠΑ για την ανεργία των νέων. Πρέπει να ενισχυθεί ο άξονας τηςαπασχόλησης με προτεραιότητα τους νέους. Ήδη μέσα από τιςεσωτερικές αλλαγές που έχουμε κάνει, έχουμε διασφαλίσει 250εκατομμύρια ευρώ περισσότερα για τον τομέα αυτόν και αυτό πουζητάμε είναι άλλα 150 εκατομμύρια από το Ευρωπαϊκό ΚοινωνικόΤαμείο, στόχος εφικτός ώστε να έχουμε συμπληρωματικούς πόρους400 εκατομμυρίων. Αυτό σημαίνει πολλά για τα προγράμματαενίσχυσης της νεανικής επιχειρηματικότητας, για την επαγγελματικήκατάρτιση, για την πρακτική άσκηση και πρέπει σ’ αυτά ναπροσθέσουμε τα προγράμματα της αυτεπιστασίας των ΟργανισμώνΤοπικής Αυτοδιοίκησης και τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας».

ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Επανεξάταση χωρικών αστοχιών, μειωση γραφειοκρατίας και δημοτικών συμβούλων του «Καλλικράτη»
Το έτερος μέλος της συγκυβέρνησης, η Νέα Δημοκρατία, στο προεκλογικό της πρόγραμμα κάνει λόγο για «καλλικρατική εγκατάλειψη». Όπως σημειώνει, «οι 7 αποκεντρωμένες διοικήσειςχωρίς να διασφαλίζουν αποτελεσματικά τη συνέχεια του Κράτους,απομάκρυναν τα κέντρα των αποφάσεων από τις τοπικές κοινωνίες,αύξησαν την πολυπλοκότητα των διαδικασιών και την ταλαιπωρία τωνπολιτών. Οι 13 περιφέρειες αποδυναμώθηκαν από την ασάφεια τουθεσμικού πλαισίου, τη σύγχυση αρμοδιοτήτων και την απώλειαπόρων, κινδυνεύοντας να χάσουν μεγάλο μέρος από το 80% τουΕΣΠΑ που η Νέα Δημοκρατία είχε δρομολογήσει για την ελληνικήύπαιθρο. Οι 325 ΟΤΑ συνενώθηκαν πρόχειρα από την κυβέρνηση τουΠΑΣΟΚ, όχι με κριτήριο την αναπτυξιακή τους φυσιογνωμία, αλλά τημικροκομματική σκοπιμότητα. Κατά παράβαση του Συντάγματος, οιΚαλλικρατικοί ΟΤΑ επωμίσθηκαν περισσότερες ευθύνες καιαρμοδιότητες με λιγότερους πόρους».

Ποιες είναι οι συνέπειες της «καλλικρατικής εγκατάλειψης» σύμφωνα με τη Ν.Δ.;

• Παρέλυσε η Τοπική Αυτοδιοίκηση.
• Ανεστάλησαν αρκετές διοικητικές υπηρεσίες και υπηρεσίες Κοινωνικής Μέριμνας που παρείχαν οι δήμοι στους δημότες τους.
• Οι ΟΤΑ αδυνατούν να ολοκληρώσουν έργα υποδομής, που βελτιώνουν την καθημερινότητα, εγγυώνται την ασφάλεια και αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των δημοτών.
• Καταλύθηκε στην πράξη η θεμελιώδης Αρχή της Επικουρικότητας, που επέτρεπε τις αποφάσεις να παίρνονται εγγυτέρα στους πολίτες, και τους πολίτες να συμμετέχουν στη διαμόρφωση των αποφάσεων.

«Ενώ η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ διακήρυττε την αποκέντρωση, με τηνπολιτική της συνέβαλλε στην υπανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας,στη δημογραφική απογύμνωσή της και, εν τέλει, στην «απερήμωσή»της».

Όπως αναφέρεται στο προεκλογικό της πρόγραμμα, η Ν.Δ. πιστεύει σε μια θεσμικά ισχυρή, λειτουργικά ανεξάρτητη και οικονομικά αυτάρκη Τοπική Αυτοδιοίκηση και προωθεί:

• Την επανεξέταση των χωροταξικών αστοχιών, που έγιναν κατά την εφαρμογή του «Καλλικράτη», με στόχο την ενίσχυση της αναπτυξιακής φυσιογνωμίας και προοπτικής των νέων ΟΤΑ.
• Ξεκάθαρες αρμοδιότητες με διασφαλισμένους πόρους στους νέους δήμους, όπως προβλέπει το Σύνταγμα.
• Σαφής οριοθέτηση της σχέσης μεταξύ Κεντρικής Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
• Απλούστευση της λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με κατάργηση άχρηστων γραφειοκρατικών δομών και μείωση του αριθμού των δημοτικών συμβούλων.
• Ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στην Τοπική Διακυβέρνηση με δυνατότητα διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων, διευκόλυνση συμμετοχής στις δημόσιες συνεδριάσεις, υποχρέωση δημόσιας λογοδοσίας των τοπικών Αρχών κ.ά.

Διαμόρφωση νέου χρηματοδοτικού πλαισίου για τους δήμους και τις περιφέρειες, ώστε να μπορούν:

– να ασκούν πολιτικές φορολογικής αποκέντρωσης,να εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες του ιδιωτικού τομέα (outsourcing),
– να ακολουθούν κανόνες χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, διαφάνειας και ουσιαστικού ελέγχου λειτουργίας,
– να προωθούν σημαντικά τοπικά και περιφερειακά αναπτυξιακά έργα αξιοποιώντας, εκτός από τους εθνικούς και τους ευρωπαϊκούς πόρους,
– έξυπνα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως ΣΔΙΤ, Συμβάσεις Παραχώρησης, Ομόλογα Έργων κ.ά.