«Πληρώνω Όσο Πετάω»: Δημοτικά τέλη ανάλογα του όγκου απορριμμάτων.

Μια που γίνεται κουβέντα για τον επανακαθορισμό των δημοτικών τελών, δείτε τον τρόπο που σκέφτονται και δρουν άλλοι δήμοι όπως αυτός της Ελευσίνας που υλοποιεί το πρόγραμμα «Πληρώνω Όσο Πετάω».

Τι είναι το ΠΟΠ
Το σύστημα χρέωσης «Πληρώνω Όσο Πετάω» – ΠΟΠ- (επίσης γνωστό και ως μεταβλητή τιμολόγηση, μοναδιαία χρέωση ή διαφοροποιημένο σύστημα τιμολόγησης) στη διαχείριση αποβλήτων εφαρμόζει στην ουσία την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» με ένα δίκαιο τρόπο, χρεώνοντας τους πολίτες σύμφωνα με την ποσότητα των αποβλήτων που πραγματικά παράγουν.

Στην Ευρώπη, το κόστος της διαχείρισης των αποβλήτων στα παραδοσιακά προγράμματα διαχείρισης καλύπτεται από δημοτικά τέλη ή από εισφορές που καταβάλουν οι πολίτες μέσα σε λογαριασμούς άλλων υπηρεσιών όπως η ηλεκτροδότηση, ανεξάρτητα από την ποσότητα των αποβλήτων που παράγουν. Το κόστος συνήθως υπολογίζεται βάση του εμβαδού κατοικίας ή του αριθμού μελών ανά νοικοκυριό.

Αυτός ο τρόπος χρηματοδότησης της διαχείρισης απορριμμάτων αδικεί τους πολίτες που  παράγουν λίγα απορρίμματα, είτε επειδή κάνουν ανακύκλωση – κομποστοποίηση, είτε επειδή δεν υπερκαταναλώνουν. Επίσης, επιτρέπει στους πολίτες να μην νοιάζονται ιδιαιτέρως για το πόσο καταναλώνουν, την ποσότητα σκουπιδιών που παράγουν και τις επιπτώσεις που προκαλούν στο περιβάλλον με τη συμπεριφορά τους.

Το σύστημα ΠΟΠ αντιμετωπίζει τις υπηρεσίες που σχετίζονται με τη διαχείριση αποβλήτων ακριβώς όπως αντιμετωπίζονται όλες οι άλλες υπηρεσίες, π.χ. η ηλεκτροδότηση, η ύδρευση και η τηλεπικοινωνία. Στα προγράμματα ΠΟΠ τα νοικοκυριά πληρώνουν ένα μεταβλητό χρηματικό ποσό ανάλογα με την ποσότητα αποβλήτων που παράγουν και τις αντίστοιχες παρεχόμενες υπηρεσίες που απαιτούνται για τη διαχείρισή τους.

Με δεδομένο ότι συστήματα ΠΟΠ έχουν ήδη εφαρμοστεί σε ποικίλες εκδοχές, σε διάφορες χώρες, οι βασικοί στόχοι της μεταβλητής χρέωσης των αποβλήτων μπορούν να συνοψιστούν στα εξής σημεία:

• Μείωση των αποβλήτων που οδηγούνται στους Χ.Υ.Τ.Υ. χωρίς να αυξηθούν οι ανάγκες διαχείρισης πέρα από την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση.

• Μείωση της χρήσης πρώτων υλών, εξοικονομώντας φυσικούς πόρους μέσω της ανακύκλωσης – κομποστοποίησης.

• Δίκαιη χρέωση των πολιτών, όσον αφορά στη διαχείριση αποβλήτων.

• Βελτίωση της ενημέρωσης και ενεργοποίησης των πολιτών στα θέματα της προστασίας του περιβάλλοντος.

Πρωταρχικοί οδηγοί για την εισαγωγή ενός συστήματος ΠΟΠ είναι η ανάπτυξη στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων από τις τοπικές αρχές. Ένα σύστημα ΠΟΠ μπορεί να εισαχθεί εύκολα σε ένα Δήμο αν υπάρχουν ήδη ολοκληρωμένες και λειτουργικές υποδομές για την ανακύκλωση. Επιπλέον, εάν εφαρμόζεται συμπληρωματικά η κομποστοποίηση, οι πολίτες αποδέχονται ευκολότερα τα συστήματα ΠΟΠ. Σημαντικό όμως είναι να ληφθεί υπόψη ο παράγοντας περιβάλλον και ταυτόχρονα η ισότητα στη μεταχείριση σε συνδυασμό με δίκαιες χρεώσεις στους πολίτες.

Δομή του ΠΟΠ
Η εφαρμογή του ΠΟΠ στηρίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες:

• Αναγνώριση του παραγωγού των απορριμμάτων. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για τα δικά του απορρίμματα.

• Μέτρηση της παραγόμενης ποσότητας απορριμμάτων και/ή των υπηρεσιών που απαιτούνται για αυτή.

• Μοναδιαία χρέωση για χρέωση ανά μονάδα παρεχόμενης υπηρεσίας.

Η εφαρμογή αυτών των τριών αρχών και οι διάφοροι τρόποι για την εφαρμογή τους οδηγούν σε ένα απέραντο φάσμα επιλογών για την τεχνική εφαρμογή του συστήματος ΠΟΠ. Για να κάνει κάποιος την κατάλληλη επιλογή από αυτές τις επιλογές, πρέπει να λάβει υπόψη του τους διάφορους παράγοντες και τις πτυχές που επηρεάζουν, και σχετίζονται στενά, αλλά και σε μεγάλο βαθμό καθορίζονται, από τις ειδικές προδιαγραφές μιας περιοχής.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.payt.gr από την οποία είναι παρμένα τα παραπάνω στοιχεία.