Ένα από τα πράγματα που μου είχαν εντυπωθεί από μικρός βαθιά μέσα μου και δε θα τα ξεχνούσα με τίποτε στον κόσμο, ήταν αυτό το «Εν Αραχωβη…» στην αρχή των εκθέσεων, που γράφαμε στο Δημοτικό και αργότερα στο Γυμνάσιο. Μου φάνταζε βαρύ, σοβαρό και βλοσυρό μαζί, με την αμετακίνητη περισπωμένη του, σαν να καταπλάκωνε το ταλαίπωρο ωμέγα, που είχε ανοίξει στα δύο σαν καρπούζι, και την λεπτεπίλεπτη, ταλαίπωρη υπογεγραμμένη που πάσχιζε να φέρει μια κάποια ισορροπία στη λέξη κάτω από το ήτα. Εκτός από το όνομά μου, θα ήταν το τελευταίο πράγμα στον κόσμο, που θα έγραφα λάθος ορθογραφικά. Αν και δεν ήμουν από τους άριστους μαθητές, ποτέ δεν με είχε απασχολήσει η ορθογραφία της λέξης «Αράχωβα». Ωμέγα πάει και τέλειωσε, πάμε παρακάτω…
Με τη έλευση της δημοτικής, τα πράγματα δεν άλλαξαν και ιδιαίτερα. Η Αράχωβα, της Αράχωβας κτλ. Το μόνο ίσως που άλλαξε ήταν ότι αυτό το κακόμοιρο ωμέγα πήρε επιτέλους μια ανάσα, αποτινάσσοντας από πάνω του τη βαριά, ως ταφόπλακα, περισπωμένη, που άλλαξε υποζύγιο και κατσικώθηκε πάνω στο άλφα.
Μεγαλώνοντας άρχισε να εμφανίζεται και μια δεύτερη εκδοχή της λέξης, αυτής της Αράχοβας με όμικρον. Την κοιτάξαμε, την ξανακοιτάξαμε, κάτι δεν πήγαινε καλά… Φίλοι, γνωστοί, συνάδελφοι, εκτός Αράχωβας, με ρωτούσαν με μια ελαφρά δόση ειρωνείας: – Τι έγινε; Τη βρήκαμε την ορθογραφία;
Αρχίσαμε να ψάχνουμε έντρομοι σε βιβλία και λεξικά, τι είχε συμβεί. Είχε έρθει το τέλος του κόσμου; Σίγουρα είχε αναποδογυρίσει το σύμπαν, δεν μπορούσα να το εξηγήσω διαφορετικά. Για ένα πράγμα ήμουν κι εγώ σίγουρος στον κόσμο αυτό και κατέρρεε;
Από τότε και στο εξής εξηγούσα σε κάθε καλοπροαίρετο και μη συνομιλητή μου τις δύο εκδοχές. Αυτής της σλαβικής προέλευσης της λέξης με το ενοχλητικό όμικρον και της άλλης της δικής μας με το ωμέγα. Προσωπικά παρέμεινα αμετακίνητος στην Αράχωβα με ωμέγα που είχα μάθει από μικρός. Με μεγάλη μου χαρά έβλεπα πως και ο Δήμος Αράχωβας κρατούσε αυτή τη γραφή σε όλα τα επίσημα έγγραφά του. Το σύμπαν είχε αποκατασταθεί, η αυτοπεποίθησή μου είχε επανέλθει. Μέχρι προχθές…
Προχθές χρειάστηκα ένα πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης . Μόλις το πήρα στα χέρια μου, είδα τον εφιάλτη στο δρόμο με τα ο-ω να επιστρέφει …
Τίτλος του δήμου : Δήμος Διστόμου – Αράχωβας (ωμέγα-δημοτική) – Αντίκυρας
Τόπος γέννησης : Α. Αραχόβης , ΑΑ. Αραχόβης (όμικρον-καθαρεύουσα)
Ισχύων δήμος : Α. Αραχόβης Ι. Βοιωτίας (όμικρον-καθαρεύουσα)
Ελληνική τραγωδία : Ωμέγα εναντίον Όμικρον και Καθαρεύουσα εναντίον Δημοτικής…
Δεν μπορώ να δώσω κάποια πειστική εξήγηση. Λέτε το όμικρον από τη λέξη Δίστομο να κατρακύλησε και να καταπλάκωσε το ωμέγα της Αράχωβας; Η καθαρεύουσα να συνωμοτεί και να προετοιμάζει την επάνοδό της, όπως άλλωστε αποδεικνύεται και από τα επίσημα αρχεία του WikiLeaks;
Ας μου εξηγήσει κάποιος…
Filed under: Διάφορα | Tagged: Αράχωβα,Δήμος Αράχωβας |
Αράχωβας Blog 
Αγαπητέ anemoria ρίχνοντας μια ματιά στο βιβλίο του Στάθη Ασημάκη «ΑΡΑΧΟΒΑ Τοπωνυμιογλωσσικά» και στις σελίδες 14-16 ίσως πάρεις απάντηση γιατί πρέπει να το γράφουμε με όμικρον(«όπως είναι και το σωστό, χωρίς κανένα ενδοιασμό και χωρίς καμία προκατάληψη» όπως λέει ο Συγγραφέας )
Το βιβλίο θα το βρεις στη δεξιά μπάρα του site στα e- Books
Με εκτίμηση
Στέργιος
Αγαπητέ Στέργιο , δεν έχω καμιά αντίρρηση πάνω σε αυτό. Η ένστασή μου συνίσταται στην εναλλάξ χρήση της λέξης Αράχωβας-Αράχοβας και μάλιστα στο ίδιο έγγραφο, πράγμα που προκαλεί σύγχυση, καθώς και στη ταυτόχρονη χρήση δημοτικής και καθαρεύουσας.
Υπάρχει κάποιος λόγος που γίνεται αυτό ;
Με εκτίμηση
anemoria
Άποψη μου είναι να παρατήσουμε την χρήση του «ωμέγα» και να καθιερώσουμε το «όμικρον». Συμφωνώ απόλυτα μαζί σου ότι η χρήση και των δύο μας μπερδεύει και μας κάνει να χάνουμε τον μπούσουλα. Αυτό ίσως βολεύει κάποιους, οι οποίοι μάλλον μας θέλουν χωρίς ταυτότητα. Θεωρώ ότι εσείς οι νέοι πρέπει να το επιχειρήσετε. Σε παλιότερο σημείωμά μου http://ntelalis-arahovas.blogspot.com/2010/02/blog-post_18.html έχω καταθέσει τις απόψεις μου στο θέμα.
Ανεξάρτητα από αυτά που γράφω, ξέχασα να σου πω πως το γραπτό σου ως κείμενο – χρονογράφημα είναι υπέροχο και καλογραμμένο. Άλλωστε σας παρακολουθώ με προσοχή αλλά και σεβασμό στις απόψεις σας από τη αρχή που ξεκινήσατε.
Με ίδια εκτίμηση
Στέργιος
Και κάτι ακόμα που ξέχασα να αναφέρω. Το όνομα anemoria που διάλεξες είναι πολύ ωραίο. Ίσως θα έπρεπε να αρχίσουμε μια συζήτηση γύρω από αυτό το όνομα (εννοώ μετονομασία της Αράχοβας!!!) Μεταβαίνοντας ταυτόχρονα (εμπλέκοντας) στον θείο Προμηθέα, στους σεπτούς Δευκαλίωνα και Πύρα, στα παιδιά τους γενάρχες μας Έλληνα και Αμφικτύονα, καθώς και τα εγγόνια του Αυτόλυκου, παππούδες μας Οδυσσέα και Ιάσωνα(χωρίς να ξεχνάμε ότι είναι πρόγονοί μας , γιατί αυτούς αναγνωρίζουμε ως τέτοιους και ότι απέχουμε απ΄ αυτούς μόνο !!! εκατόν είκοσι γενιές).
Αγαπητοί φίλοι anemoria και Στέργιο,
Με πολλή χαρά βλέπω, επιτέλους, και μια συζήτηση περί γλώσσας να διακόπτει τη μόνιμη εθνική ειδησεογραφία περί κρίσης και την τοπική σχολιογραφία περί δημοτικών πραγμάτων. Σε άλλα συμφωνώ, σε άλλα διαφωνώ, σε πολλά προβληματίζομαι, μα όλα είναι χρήσιμα.
Θα ήθελα όμως να παρατηρήσω στο αρχικό άρθρο, ότι αυτό το «εν Αραχώβη», ναι ψιλή είχε, ναι υπογεγραμμένη είχε, περισπωμένη όμως ποτέ, καθώς εκείνος ο παλιός κανόνας έλεγε ότι «μακρόν προ μακρού οξύνεται». Μια απλή και ελαφρά οξεία υπήρχε λοιπόν και επομένως το ωμέγα είχε ανοίξει από μόνο του για να δείχνει αυτό που λέει το όνομά του : ω-μέγα, δηλαδή ο αλλά μέγα-μεγάλο.
Και βέβαια ούτε με τη δημοτική υπήρχε αυτή η «καταραμένη» περισπωμένη πάνω από την Αράχωβα, πρώτον γιατί οι «εκσυγχρονιστές» της γλώσσας, μέσω του μονοτονικού, την έθαψαν την «ταφόπλακα», αλλά κι αν ακόμα υπήρχε, θα ίσχυε ο άλλος παλιός κανόνας ότι η «προπαραλήγουσα ποτέ δεν περισπάται».
Ας μην ανησυχούμε λοιπόν. Μπορεί η Αράχωβα να ασφυκτιά από υπεροικοδόμηση, τσιμεντοποίηση, κυκλοφοριακή συμφόρηση, έλλειψη πρασίνου, υψηλό κόστος, από ΄΄περισπωμένη΄΄ όμως ούτε καταπλακώνεται, ούτε συνθλίβεται.
Αντίθετα, εγώ θεωρώ ότι το μονοτονικό, η απλοποίηση της ορθογραφίας, ο εξοβελισμός των αρχαίων μας έφθασαν στη λεξιπενία, τα greeklish, το λεξιλόγιο των 500 λέξεων, την αδυναμία σύνταξης έστω και μιας παραγράφου, (ακόμα κι από επιστήμονες, όταν οι παλιοί δάσκαλοι με σπουδές δύο χρόνων έγραφαν λογοτεχνήματα). Αυτά αποτέλεσαν την ταφόπλακα της ελληνικής γλώσσας και όχι η καημένη η «περισπωμένη».
Τα αποτελέσματα φίλε anemoria, τα βλέπεις και στα δημόσια έγγραφα. Οι απλοί «γραμματικοί» της εποχής του «εν Αραχώβη» ήξεραν άριστη ορθογραφία, άριστη σύνταξη.
Διευκολύνθηκαν βέβαια έτσι, τα SMS, τα e-mail, οι γραμματοσειρές, τα πληκτρολόγια και η ελληνική παιδεία της «ήσσονος προσπάθειας». Η ελληνική γλώσσα όμως την πάτησε, έχασε τα στολίδια της και τώρα κυκλοφορεί γυμνή και ατιμασμένη.
Άραγε οι Γάλλοι γιατί κρατάνε τους τρεις τόνους τους, οι Άγγλοι τις τελείες, οι Γερμανοί, οι Τσέχοι κλπ. Θα μου πείτε : Κουτόφραγκοι!
Επειδή πήρε μεγάλη έκταση το σχόλιό μου για τη διαμάχη ο –ω μια άλλη φορά.
Anemoria σ’ ευχαριστώ για την ευκαιρία.
Όσοι νοσταλγούν το παρελθόν και αρέσκονται στο παιχνίδι τονισμού θα βρουν ενδιαφέρουσα την ιστοσελίδα της «Κίνησης Πολιτών για την Επαναφορά του Πολυτονικού» και θα διασκεδάσουν με τις ασκήσεις που περιέχει.
http://www.polytoniko.org/mathi.php?newlang=el&font=Times&right=no
Εγώ δεν είμαι από αυτούς.
Αγαπητέ διαχειριστή,
Καθώς το σχόλιό σου έρχεται ως απάντηση στη δική μου τοποθέτηση, ελπίζω να μην με κατατάσσεις ούτε στους ¨νοσταλγούς του παρελθόντος», με την αρνητική φόρτιση που έχει ο όρος αυτός στις μέρες μας, αλλά ούτε και σε καμιά κίνηση επαναφοράς του πολυτονικού, την οποία παντελως αγνοούσα. Τη σέβομαι, αλλά τη θεωρώ πλέον ουτοπική και ρομαντική στο χάλι (από κάθε άποψη) που έχουμε καταντήσει.
Μόνο ένα επιπλέον σχόλιο:
Οι άνθρωποι που διαχειρίσθηκαν τα γλωσσικά και τα εκπαιδευτικά πράγματα της χώρας μας τις τελευταίες δεκαετίες είναι οι ίδιοι που διαχειρίσθηκαν και τα οικονομικά της χώρας, αφού εναλλάσσονταν στις θέσεις αυτές. Με τη διαφορά ότι το ένα απειλεί την επιβίωση ενώ το άλλο το πνεύμα και την ψυχή της πατρίδας μας, και νομίζω ότι έχουν ήδη συντελεσθεί.