Η συμμετοχική ή άμεση δημοκρατία στην αρχαία Αθήνα.

Του Παναγιώτη Θεοδ. Φορτώση

Το ακόλουθο επίκαιρο σημείωμα αποτελεί πρόκληση για τον αναγνώστη ουσιαστικά για δύο λόγους. Πρώτον, διαβάζοντάς το προφανώς θα αμφισβητήσει σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία του σύγχρονου πολιτειακού συστήματος και τους θεσμούς του και κατά δεύτερο θα προβληματιστεί εάν και ο ίδιος έχει συμβάλλει ή όχι με τη στάση του στην παρακμή και στη σήψη του. Ουσιαστικά ο αναγνώστης προσκαλείται μελετώντας, να συγκρίνει δύο διαφορετικές στάσεις απέναντι στο πολιτικό γίγνεσθαι: από τη μια πλευρά την κατά κοινή ομολογία αδιαφορία, απάθεια, καιροσκοπισμό και υστεροβουλία που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα αναφορικά με τη συμμετοχή του στα κοινά (ουσιαστική συμμετοχή), και από την άλλη την ενεργητικότητα και ενδιαφέρον για την ίδια της τη λειτουργία που η πολιτεία καλλιεργούσε και προσδοκούσε από τους πολίτες της στην αρχαία Αθήνα. Τέλος, ο αναγνώστης αξίζει να σταθεί στις ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις που παίρνονταν προς όφελος του λαού στην Αθήνα και να τις συγκρίνει με τις επιζήμιες και συνήθως καταστροφολογικές  -για την ελληνική κοινωνία- αποφάσεις των σύγχρονων «αρχόντων» μας.

Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ Ή ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΘΗΝΑ

(πολιτειακά όργανα, μεταρρυθμίσεις, βουλευτές)

Στην πόλη-κράτος της αρχαίας Αθήνας (6^ος και 5^ος αιώνας π.Χ) γεννήθηκε και αναπτύχθηκε το πολιτικό σύστημα της άμεσης ή συμμετοχικής δημοκρατίας. Κατά την εφαρμογή του οι πολίτες δεν εξέλεγαν αντιπροσώπους για να αποφασίζουν στο όνομά τους, αλλά έπαιρναν οι ίδιοι αποφάσεις νομοθετικού και εκτελεστικού περιεχομένου. Συμμετείχε το σύνολο του πληθυσμού που είχε πολιτικά δικαιώματα, η συμμετοχή του δε έφτανε σε πρωτοφανή υψηλά επίπεδα.

Μείωση θανάτων από τροχαία τη δεκαετία που πέρασε αλλά ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς.

Το φιλόδοξο- τότε- πρόγραμμα που ξεκίνησε να εφαρμόζεται στην Ευρώπη το 2001, με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2009 για τη μείωση του αριθμού των θανάτων από τροχαία ατυχήματα, μέσα από μέτρα και δράσεις που αφορούσαν την κυκλοφοριακή παιδεία των οδηγών (αλλαγή τρόπου εξέτασης στις σχολές οδηγών και βελτίωση της παιδείας), τη βελτίωση των υποδομών σε βασικούς οδικούς άξονες, αλλά και τη βελτίωση σημαντικών συστημάτων στο αυτοκίνητο (αερόσακοι, ΑΒS, ESP, ζώνες ασφαλείας τριών σημείων) φαίνεται πως στην Ελλάδα «έπιασε τόπο».

Στο χρονικό διάστημα αυτό, η Ελλάδα, με την εφαρμογή του συγκεκριμένου προγράμματος, κατάφερε να μειώσει τους θανάτους από τους 172 ανά εκατομμύριο πληθυσμού στους 130 ανά εκατομμύριο, μια πτώση της τάξης του 23%, την ίδια στιγμή που στο σύνολο των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), η αντίστοιχη πτώση ήταν 36%.

Για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οδική ασφάλεια αποτελεί μείζον κοινωνικό θέμα, αφού είδε ότι, το 2009, περισσότεροι από 35.000 άνθρωποι βρήκαν το θάνατο στους δρόμους της Ε.Ε.

Σε κάθε θάνατο που σημειώνεται στους δρόμους της Ευρώπης, αντιστοιχούν, κατ’ εκτίμηση, τέσσερις τραυματισμοί με μόνιμη αναπηρία, όπως εγκεφαλικές κακώσεις ή βλάβη του νωτιαίου μυελού, 10 σοβαροί και 40 ελαφρότεροι τραυματισμοί Αυτό έχει ως απόρροια-πέραν των όποιων συνεπειών σε ατομικό ή οικογενειακό επίπεδο- την οικονομική επιβάρυνση της κοινωνίας, με κόστος περίπου 130 εκατομμυρίων ευρώ ανά έτος.